ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1 :
1. 100 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ‘ಚಿಂತಾಮಣಿ ಪದ್ಯ ನಾಟಕಂ’ ನಾಟಕವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಆಂಧ್ರ ಸರ್ಕಾರ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಹರ್ಯಾಣದ ಮತಾಂತರ ನಿಷೇಧ ಕಾಯ್ದೆ.
2. ಲಸ್ಸಾ ಜ್ವರ ಎಂದರೇನು?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. EOS-04, 2022 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಮೊದಲ ಉಡಾವಣೆ
2. ಹೆಲಿಯೊಸ್ವಾರ್ಮ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯೂಸ್.
3. ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿರುವ ಜಿಯೋ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ಸ್.
4. ಮಾಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್ – ಹ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಗುಂಪು.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು:
1. ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರ ಸೌಲಭ್ಯ.
2. ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪಗಳ ವೇದಿಕೆ.
4. ಒಂದು ಸಾಗರ ಶೃಂಗಸಭೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 1
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದವರೆಗೆ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
100 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ‘ಚಿಂತಾಮಣಿ ಪದ್ಯ ನಾಟಕಂ’ ನಾಟಕವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಆಂಧ್ರ ಸರ್ಕಾರ:
(Andhra govt banned the 100-year-old play ‘Chintamani Padya Natakam)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು 100 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ‘ಚಿಂತಾಮಣಿ ಪದ್ಯ ನಾಟಕಂ’ (Chintamani Padya Natakam) ನಾಟಕ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದೆ.
‘ಚಿಂತಾಮಣಿ ಪದ್ಯ ನಾಟಕಂ’ ಕುರಿತು:
- ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ನಾಟಕಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಕಲ್ಲಕೂರಿ ನಾರಾಯಣ ರಾವ್ (Kallakuri Narayana Rao) ಅವರು 1920 ರಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದರು.
- ಈ ನಾಟಕವು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಪರಮ ಭಕ್ತೆ ಮತ್ತು ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಭಜನೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ‘ಚಿಂತಾಮಣಿ’ ಎಂಬ ವೇಶ್ಯೆಯ (Courtesan) ಕುರಿತಾಗಿದೆ.
- ಆರ್ಯ ವೈಶ್ ಸಮುದಾಯದ ಉದ್ಯಮಿ ಸುಬ್ಬಿ ಶೆಟ್ಟಿ ಅವಳ ಮುಂದೆ ಪ್ರೇಮ ನಿವೇದನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಚಿಂತಾಮಣಿಯ ಮೇಲಿನ ಆಕರ್ಷಣೆಯಿಂದಾಗಿ ತನ್ನ ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
- ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಉತ್ಸವಗಳು ಮತ್ತು ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಾದಗಳು:
- ಮೂಲ ನಾಟಕವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಆದರೆ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಾಟಕವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮನರಂಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ನಾಟಕದ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ, ಬಹುತೇಕ ನಾಟಕದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರವಾದ ‘ಸುಬ್ಬಿ ಶೆಟ್ಟಿ’ ತನ್ನ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗಾಗಿ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಗೇಲಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ.
- ಇದಲ್ಲದೆ, ಹೊಸ ನಾಟಕದ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು ಆಕ್ಷೇಪಾರ್ಹವಾಗಿವೆ, ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಚಿಕ್ಕ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಮೈ ಬಣ್ಣದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪರಿಷ್ಕೃತ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ, ಶೆಟ್ಟಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಇಡೀ ಸಮುದಾಯವೇ ಕಳಂಕಿತವಾಗಿದೆ.
ನಾಟಕವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲು ಕಾರಣ:
ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಆರ್ಯವೈಶ್ ಸಮುದಾಯವು ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವಂತೆ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ನಾಟಕವು ತಮ್ಮ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ನಿಷೇಧವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬಹುದೇ?
ಶೆಟ್ಟಿ ಪಾತ್ರದ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷೇಧ ಹೇರುವ ಬದಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಅವರನ್ನು ನಾಟಕದಿಂದ ಹೊರಹಾಕುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿತು, ಆದರೆ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, ‘ಶೆಟ್ಟಿ’ ‘ಚಿಂತಾಮಣಿ ಪಾದಯ ನಾಟಕ’ದ ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದು ನಾಟಕದಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತಾಂತರವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರವು ಕಾನೂನನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಇದುವರೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶಗಳು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತಾಂತರವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿವೆ.
ಹರಿಯಾಣ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಮತಾಂತರಗಳ ತಡೆ ಮಸೂದೆ, 2022 ರ ಕುರಿತು:
(Haryana Prevention of Unlawful Conversion of Religious Bill, 2022)
ತಪ್ಪು ನಿರೂಪಣೆ, ಬಲವಂತ, ಅನಗತ್ಯ ಪ್ರಭಾವ, ಬಲವಂತ, ಪ್ರಚೋದನೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಮೋಸದ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಮದುವೆಯ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಮದುವೆಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಧರ್ಮದ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಅಪರಾಧ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಷೇಧಿಸಲು ಮಸೂದೆಯು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಶಿಕ್ಷೆ: ಅಪ್ರಾಪ್ತರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇಂತಹ ಮತಾಂತರಗಳಿಗೆ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸುವುದನ್ನು ಮಸೂದೆಯು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ / ಪುರಾವೆಯ ಹೊರೆ (burden of proof): ತಪ್ಪು ನಿರೂಪಣೆ, ಬಲ ಪ್ರಯೋಗ, ಅನಗತ್ಯ ಪ್ರಭಾವ, ಬಲಾತ್ಕಾರ, ಪ್ರಚೋದನೆ / ಆಮಿಷ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಮೋಸದ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಮತಾಂತರ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಮತಾಂತರವನ್ನು ಮದುವೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಮದುವೆಗಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ಮಸೂದೆಯು ಆರೋಪಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಘೋಷಣೆ: ಒಂದು ಧರ್ಮದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸುವಿಕೆ, ಬಲ ಪ್ರಯೋಗ, ಬೆದರಿಕೆ, ಅನಗತ್ಯ ಪ್ರಭಾವ, ಬಲಾತ್ಕಾರ, ಪ್ರಚೋದನೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಮೋಸದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮದುವೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಮದುವೆಗಾಗಿ ಮತಾಂತರವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿಗದಿತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಘೋಷಣೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಅಂತಹ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಅಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಸೂದೆಯ ಪರಿಚಯದ ಹಿಂದಿನ ತಾರ್ಕಿಕತೆ:
ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 25, 26, 27 ಮತ್ತು 28 ನೇ ವಿಧಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ‘ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕನ್ನು’ ಖಾತರಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಸಂವಿಧಾನವು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ತನ್ನ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು, ಆಚರಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಕ್ಕನ್ನು ಮತಾಂತರ ಮಾಡುವ ಸಾಮೂಹಿಕ ಹಕ್ಕನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ; ಏಕೆಂದರೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕು ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳಲು ಬಯಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮತ್ತು ಮತಾಂತರವನ್ನು ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಸಾಮೂಹಿಕ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತಾಂತರಗಳ ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ.
‘ಮತಾಂತರ-ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನುಗಳ ಜಾರಿ’ಯ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ:
- ಬಲವಂತದ ಮತಾಂತರದ ಬೆದರಿಕೆಗಳು.
- ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ.
- ‘ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತಾಂತರ’ವು, ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕಲ್ಲ.
ವಿಮರ್ಶಕರು ಹೇಳುವುದೇನು?
ಹಲವಾರು ಕಾನೂನು ಪಂಡಿತರು ‘ಲವ್ ಜಿಹಾದ್’ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಅಥವಾ ಕಾನೂನು ಆಧಾರಗಳಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿ ಈ ಕಾನೂನನ್ನು ತೀವ್ರ ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿ ಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
- ಒಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವ ಸಂವಿಧಾನದ 21 ನೇ ವಿಧಿಯನ್ನು ಅವರು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
- ಅಲ್ಲದೆ, ಸಂವಿಧಾನದ 25 ನೆಯ ವಿಧಿಯು ಅಂತಃಸಾಕ್ಷಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಅಭಾದಿತ ಅವಲಂಬನೆ, ಆಚರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಮದುವೆ ಮತ್ತು ಮತಾಂತರದ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ:
- ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತನ್ನ ಹಲವಾರು ತೀರ್ಪುಗಳಲ್ಲಿ, ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುಕೊಳ್ಳುವ ವಯಸ್ಕರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಕ್ಕಿನ ಕುರಿತು ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
- ಭಾರತದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಲಿಲಿ ಥಾಮಸ್ ಮತ್ತು ಸರಳಾ ಮುದ್ಗಲ್ ಎರಡೂ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತಾಂತರಗಳು ನಂಬಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಡೆದಿವೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಕಾನೂನು ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಏಕೈಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆದಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
- ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್, 2020 ರ ಸಾಲಮತ್ ಅನ್ಸಾರಿ-ಪ್ರಿಯಾಂಕ ಖರ್ವಾರ್ ಪ್ರಕರಣದ ತೀರ್ಪು ನೀಡುವಾಗ, ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಆತನ/ಆಕೆಯ ಆಯ್ಕೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕು ನಾಗರಿಕರ ‘ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕಿ’ನ (ಆರ್ಟಿಕಲ್ 21) ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಮಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ಏಕರೂಪತೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ: ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಘೋಷಣೆಯ (UDHR) ಅನುಚ್ಛೇದ 18 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತಾಂತರದ ಹಕ್ಕು ಸೇರಿದಂತೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ರಾಜ್ಯ ವಿಷಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಗುತ್ತಿಗೆ ಕೃಷಿಯ ಮಾದರಿ ಕಾನೂನಿನಂತೆ ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕಾನೂನು ಕಾನೂನನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.
- ಮತಾಂತರ ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವಾಗ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಅಥವಾ ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥದ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಬಾರದು.
- ಮತಾಂತರ-ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನುಗಳಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಮತಾಂತರಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಯವಾದ ಕಾನೂನು ಹಂತಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸುವ ಒಂದು ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯೂ ಇದೆ.
- ಬಲವಂತದ ಮತಾಂತರಗಳು, ಪ್ರೇರಣೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಚೋದನೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯೂ ಇದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಲಯ / ಸೇವೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳು.
ಲಸ್ಸಾ ಜ್ವರ ಎಂದರೇನು?
(What is Lassa fever?)
ಸಂದರ್ಭ:
ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ ನಲ್ಲಿ ಲಸ್ಸಾ ಜ್ವರದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಮೂವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಫೆಬ್ರವರಿ 11 ರಂದು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಲಸ್ಸಾ ಜ್ವರದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.
ಲಾಸ್ಸಾ ಎಂದರೇನು?
1969 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನೈಜೀರಿಯಾದ ಪಟ್ಟಣದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಈ ವೈರಸ್‌ಗೆ ಲಸ್ಸಾ ಜ್ವರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ರೋಗವು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಿಯೆರಾ ಲಿಯೋನ್, ಲೈಬೀರಿಯಾ, ಗಿನಿಯಾ ಮತ್ತು ನೈಜೀರಿಯಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಜ್ವರವು ಈ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿದೆ.
ಹರಡುವಿಕೆ:
ಜ್ವರವು ಇಲಿಗಳಿಂದ ಹರಡುತ್ತದೆ.
ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಹರಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ.
ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು:
ಸೌಮ್ಯವಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಜ್ವರ, ಆಯಾಸ, ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಮತ್ತು ತಲೆನೋವು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಗಂಭೀರವಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ರಕ್ತಸ್ರಾವ, ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ, ವಾಂತಿ, ಮುಖದ ಊತ, ಎದೆ, ಬೆನ್ನು ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆ ನೋವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಈ ಜ್ವರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ತೊಂದರೆ ಎಂದರೆ ಕಿವುಡುತನ.
ಈ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ, ಸುಮಾರು ಒಂದು ಪ್ರತಿಶತ. ಆದರೆ ಮೂರು ತಿಂಗಳು ತುಂಬಿದ ಗರ್ಭಿಣಿಯರಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ:
ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾಗುವುದರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಉತ್ತಮ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಇಲಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಾರದಿರುವುದು.
ಅಂತಹ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಹೇಗೆ?
ಭವಿಷ್ಯದ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಹೆಚ್ಚು ದೃಢವಾದ ಜಾಗತಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯವು “ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸನ್ನದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಹೊಸ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದದ ಕಡೆಗೆ” (a new international treaty for pandemic preparedness and response)ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಐಟಿ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
EOS-04, 2022 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಮೊದಲ ಉಡಾವಣೆ:
(EOS-04 launch, ISRO’s first of 2022)
ಸಂದರ್ಭ:
ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ-ISRO) ಈ ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು(ಇಒಎಸ್ 04) ಇಂದು ಮುಂಜಾನೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಉಡ್ಡಯನ ಕೇಂದ್ರದ ಮೊದಲ ಉಡ್ಡಯನ ನೆಲೆಯಿಂದ ಪೋಲಾರ್ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕ (PSLV C52)ದ ಮೂಲಕ EOS-04 ಮತ್ತು ಇತರ ಎರಡು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.
- EOS-04 ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹದೊಟ್ಟಿಗೆ ನಭಕ್ಕೆ ಏರಿದ ಉಪಗ್ರಹಗಳು INSPIRESat ಮತ್ತು INSAT-2DT. ಇದರಲ್ಲಿ INSPIRESat ಎಂಬುದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಯಾರಿಸಿದ ಉಪಗ್ರಹವಾಗಿದ್ದರೆ, INSAT-2DT ಒಂದು ಡಬ್ ಮಾಡಲಾದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ. ಇಒಎಸ್-04 ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹ 1710 ಕೆಜಿ ತೂಕವಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಪಿಎಸ್ಎಲ್ವಿ ಸಿ52ವಾಹಕವು 529 ಕಿಮೀ ಕಕ್ಷೆಯ ಸೂರ್ಯ-ಸಿಂಕ್ರೊನಸ್ ಧ್ರುವೀಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದೆ. ಇಒಎಸ್-04 ಒಂದು ರಾಡಾರ್ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಉಪಗ್ರಹವಾಗಿದ್ದು, ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವಾತಾವರಣವಿದ್ದರೂ, ಕೃಷಿ, ಅರಣ್ಯ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಮಣ್ಣಿನ ತೇವಾಂಶ, ಜಲವಿಜ್ಞಾನ, ಪ್ರವಾಹ ನಕ್ಷೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಫೋಟೋಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಎಲ್ಲ ಮೂರೂ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆಯಾ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಡಾವಣಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಉಡಾವಣೆಗೊಂಡ 17 ನಿಮಿಷ 34 ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಭೂಮಿಯಿಂದ 529 ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿದವು’ ಎಂದು ಇಸ್ರೊ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ, ನಂತರ, ಪಿಎಸ್ಎಲ್ವಿ ಸಿ 52ರ ಮಿಷನ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇಸ್ರೋ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಸ್.ಸೋಮನಾಥ್ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಮಹತ್ವ:
ಇದು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ)ದ 2022 ರ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಉಡಾವಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ 2021 ರಲ್ಲಿ GSLV F10 ಮಿಷನ್ ವಿಫಲವಾದ ನಂತರ ಇದು ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಮಿಷನ್ ಆಗಿದೆ.
ಇದು,ಎಸ್ ಸೋಮನಾಥ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಮಿಷನ್ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ.
ಕಕ್ಷೆ:
ಮೂರು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು 529 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದ ಸನ್-ಸಿಂಕ್ರೊನಸ್ ಧ್ರುವೀಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.
EOS-04ಕುರಿತು:
ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹ (Earth Observation Satellite – EOS-04) ಒಂದು ‘ರೇಡಾರ್ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಉಪಗ್ರಹ‘ವಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ತೋಟ, ಮಣ್ಣಿನ ತೇವಾಂಶ, ಜಲವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್‌ನಂತಹ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಇದನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇದು ಪ್ರವಾಹ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ (Flood Mapping), ಜಲವಿಜ್ಞಾನ (Hydrology), ಅರಣ್ಯ (Forestry) ಮತ್ತು ತೋಟಗಳು (Plantations), ಕೃಷಿ (Agriculture) ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ತೇವಾಂಶಕ್ಕೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿರುವ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ.
ಉಡಾವಣೆಗೊಂಡ ಇಒಎಸ್ –24 ಉಪಗ್ರಹ 1,710 ಕೆ.ಜಿ. ತೂಕವಿದ್ದು, ಬಾಳಿಕೆ ಅವಧಿ 10 ವರ್ಷ. ಸರ್ವಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಭೂ ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆ ನಡೆಸುವ ಉಪಗ್ರಹವು ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಲಿದೆ.
ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಉಪಕರಣಗಳಿಗಿಂತ ರಾಡಾರ್ ಇಮೇಜಿಂಗ್ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ಹವಾಮಾನ, ಮೋಡ ಅಥವಾ ಮಂಜು, ಅಥವಾ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನ ಕೊರತೆಯು ರೇಡಾರ್ ನ ಚಿತ್ರ ತೆಗೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಭೂಮಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲು ಸಮರ್ಥ ವಾಗಿರುವಂತೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
INS-2DT:
ಇಸ್ರೋದ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಡೆಮಾನ್‌ಸ್ಟ್ರೇಟರ್ ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್ (INS-2TD).
ಥರ್ಮಲ್ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ತನ್ನ ಸಾಧನವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ INS-2TD ಉಪಗ್ರಹವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನ, ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅಥವಾ ಸರೋವರಗಳ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ತಾಪಮಾನ, ಸಸ್ಯವರ್ಗ ಮತ್ತು ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆಯು ಅದರ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. INS-2TD ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯು ಭಾರತ-ಭೂತಾನ್ ಜಂಟಿ ಉಪಗ್ರಹದ (INS-2B) ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
InspireSat-1 satellite:
ಇನ್‌ಸ್ಪೈರ್‌ಸ್ಯಾಟ್-1, ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ಐಐಎಸ್‌ಟಿ) ಉಪಗ್ರಹವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಬೌಲ್ಡರ್‌ನ ಕೊಲೊರಾಡೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಉಪಗ್ರಹವು ಅಯಾನುಗೋಳದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಕರೋನಲ್ ತಾಪನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಎರಡು ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.
PSLV ಮತ್ತು GSLV ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ:
ಭಾರತವು ಧ್ರುವೀಯ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡ್ಡಯನ ವಾಹನ (PSLV) ಮತ್ತು ಭೂ ಸ್ಥಾಯಿ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡ್ಡಯನ ವಾಹನ (GSLV) ಎಂಬ 2 ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- PSLV ಯನ್ನು ಕೆಳಮಟ್ಟದ-ಭೂ ಕಕ್ಷೆಯ (low-Earth Orbit satellites) ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಧ್ರುವೀಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಕಕ್ಷೆಗೆ (sun synchronous orbits ) ಉಡಾಯಿಸಿ, ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ತುಂಬಾ ಹಿಂದಿನಿಂದ,ಭೂ ಸ್ಥಾಯಿ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಅಂತರಗ್ರಹ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ PSLV ಯು ತನ್ನ ಬಹುಮುಖತೆಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದೆ.
- ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, GSLV ಅನ್ನು ಭಾರೀ ಗಾತ್ರದ INSAT ವರ್ಗದ ಭೂ ಸ್ಥಾಯಿ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. GSLV ತನ್ನ ಮೂರನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದ ಕ್ರಯೋಜೆನಿಕ್ ಉನ್ನತ ಹಂತವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.
ಭಾರತವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ?
- ಭಾರತವು ಪ್ರಸ್ತುತ 53 ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 21 ಭೂವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು 21 ಸಂವಹನ ಆಧಾರಿತ ಉಪಗ್ರಹ ಗಳಾಗಿವೆ.
- EOS-4 ಉಡಾವಣೆಯು ಧ್ರುವೀಯ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ (PSLV) ರಾಕೆಟ್‌ನ 54 ನೇ ಹಾರಾಟವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆರು ಸ್ಟ್ರಾಪ್-ಆನ್ ಬೂಸ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅದರ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ XL- ಆವೃತ್ತಿಯ 23 ನೇ ಉಡ್ಡಯನವಾಗಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಐಟಿ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ಹೆಲಿಯೊಸ್ವಾರ್ಮ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯೂಸ್:
(HelioSwarm and MUSE)
ಸಂದರ್ಭ:
NASA – ಸೂರ್ಯನ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್, ಸೂರ್ಯ-ಭೂಮಿಯ ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಮಲ್ಟಿ-ಸ್ಲಿಟ್ ಸೋಲಾರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ (Multi-slit Solar Explorer -MUSE) ಮತ್ತು HelioSwarm ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ/ ಮಿಷನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ.
- ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ನಮ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಬಗೆಗೆ ಆಳವಾದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು, ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು GPS ನಂತಹ ಸಂವಹನ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಮಲ್ಟಿ-ಸ್ಲಿಟ್ ಸೋಲಾರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ (MUSE) ಕುರಿತು:
- MUSE ಮಿಷನ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಸೂರ್ಯನ ಕರೋನಾವನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹವಾಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿರುವ ಆ ಹೊರಗಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಸ್ಫೋಟಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಮಲ್ಟಿ-ಸ್ಲಿಟ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೀಟರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರಬಲ ಸಾಧನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸೂರ್ಯನ ತೀವ್ರ ನೇರಳಾತೀತ ವಿಕಿರಣವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಸೌರ ಪರಿವರ್ತನಾ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕರೋನದ ಇದುವರೆಗೆ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ರೆಸಲ್ಯೂಶನ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಈ ಮಿಷನ್ ಸೌರ ವಾತಾವರಣದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಆಳವಾದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಹೆಲಿಯೊಸ್ವಾರ್ಮ್:
HelioSwarm ಮಿಷನ್ ಒಂಬತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗಳ ಸಮೂಹ ಅಥವಾ “ಸ್ವರ್ಮ್” ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ಸೌರ ಮಾರುತದ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸೌರ ಮಾರುತದ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಏರಿಳಿತಗಳು ಮತ್ತು ಚಲನೆಗಳ ಮೊದಲ ಮಲ್ಟಿಸ್ಕೇಲ್ ಇನ್-ಸ್ಪೇಸ್ ಮಾಪನಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.
- ಸೂರ್ಯನ ವಾತಾವರಣದ ಅತ್ಯಂತ ಹೊರಗಿನ ಪದರವಾದ, ಹೀಲಿಯೋಸ್ಪಿಯರ್, ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಅಗಾಧ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಸೌರ ಮಾರುತಗಳು ಹೀಲಿಯೋಸ್ಪಿಯರ್ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಗಳ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಸ್ಪಿಯರ್‌ಗಳೊಂದಿಗಿನ ಅವುಗಳ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಕರೋನಲ್ ಮಾಸ್ ಎಜೆಕ್ಷನ್‌ಗಳಂತಹ ಅಡ ತಡೆಗಳು ಅವುಗಳ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ- ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಅನ್ವಯಗಳು ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯರ ಸಾಧನೆಗಳು; ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ದೇಶೀಕರಣ ಮತ್ತು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು.
ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿರುವ ಜಿಯೋ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ಸ್:
(Jio Platforms to provide satellite broadband services)
ಸಂದರ್ಭ:
ಜಿಯೋ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಉಪಗ್ರಹ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್ ಮೂಲದ SES ನೊಂದಿಗೆ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ.
ಹೇಗೆ?
ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮವು ಬಹು-ಕಕ್ಷೆಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳನ್ನು (multi-orbit space networks) ಬಳಸುತ್ತದೆ ಅದು GEO (ಜಿಯೋಸ್ಟೇಷನರಿ ಈಕ್ವಟೋರಿಯಲ್ ಆರ್ಬಿಟ್ – ಭೂ ಸ್ಥಿರ ಕಕ್ಷೆ) ಮತ್ತು MEO (ಭೂ ಮಧ್ಯ ಕಕ್ಷೆ) ಉಪಗ್ರಹ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ಇರುವ ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ, ಮೊಬೈಲ್ ಬ್ಯಾಕ್‌ಹಾಲ್ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ / ರಿಟೇಲ್ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಬಹು-ಗಿಗಾಬಿಟ್ ಲಿಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಇದು Starlink ಅಥವಾ OneWeb ಆಫರ್‌ಗಿಂತ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ?
SES ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಜಿಯೋಸ್ಟೇಷನರಿ ಈಕ್ವಟೋರಿಯಲ್ ಆರ್ಬಿಟ್- GEO ಮತ್ತು ಮೀಡಿಯಂ ಅರ್ಥ ಆರ್ಬಿಟ್ -MEO ನಲ್ಲಿ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಎಲೋನ್ ಮಸ್ಕ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸ್ಟಾರ್‌ಲಿಂಕ್ ಮತ್ತು ಭಾರ್ತಿ ಗ್ರೂಪ್‌ನ OneWeb ಗಳು ಭೂ ನೀಚ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ (LEO) ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
- GEO ಉಪಗ್ರಹಗಳು 36,000 ಕಿಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆ ಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, MEO ಮತ್ತು LEO ಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ 5,000-20,000 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು 500-1,200 ಕಿಮೀ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜನೆ ಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ,
- ಉಪಗ್ರಹದ ಎತ್ತರವು ಅದು ಆವರಿಸಿರುವ ಭೂಮಿಯ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಒಂದು ಉಪಗ್ರಹವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಅದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ಇರಿಸುತ್ತದೆ.
ಜಿಯೋಸ್ಟೇಷನರಿ ಈಕ್ವಟೋರಿಯಲ್ ಆರ್ಬಿಟ್-ಭೂ ಸ್ಥಿರ ಕಕ್ಷೆ(GEO),ಭೂ ಮಧ್ಯ ಕಕ್ಷೆ (MEO) ಮತ್ತು ಭೂ ನೀಚ ಕಕ್ಷೆ (LEO) ಉಪಗ್ರಹ ಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ:
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: GEO ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಅಧಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇವಲ ಮೂರು ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಇಡೀ ಭೂಮಿಯ ಅಗತ್ಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಬಲ್ಲವು.
ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶದ ಕವರೇಜ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ನೂರಾರು LEO ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ವೆಚ್ಚ: LEO ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು GEO ಅಥವಾ MEO ಗಳ ಉಡಾವಣೆಗೆ ಮಾಡಲಾಗುವ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ LEO ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಉಡಾವಣಾ ವೆಚ್ಚವು ಅಗ್ಗವಾಗಿದೆ.
ಆದರೆ, LEO ಆಧಾರಿತ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಲಿಂಕ್ ಘಟನೆ. ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸ್ಪೇಸ್‌ಎಕ್ಸ್‌ನ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಕಕ್ಷೆಯಿಂದ ಹೊರಬಿದ್ದು ನಾಶಗೊಂಡವು.
ಭೂ ನೀಚ ಕಕ್ಷೆಯ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಕುರಿತ ಟೀಕೆಗಳು:
- ಈ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಅಧಿಕಾರದ ಸಮತೋಲನವು ದೇಶಗಳಿಂದ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಈ ಖಾಸಗಿ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತಿವೆ.
- ಸಂಕೀರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಕ ಚೌಕಟ್ಟು: ಈ ಕಂಪನಿಗಳು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರತಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆಯುವುದು ಸವಾಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.
- ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾದರೂ, ಈ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ, ಹೇಗೆಂದರೆ ಈ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವುದುರಿಂದ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅಧ್ಯಯನದ ಚಿತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಗೆರೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಕಡಿಮೆ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುವ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುವ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿ ‘ಸ್ಪೇಸ್ ಜಂಕ್’(ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಕಸ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಸ್ತುಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಇತರ ಉಪಗ್ರಹಗಳೊಂದಿಗೆ ಘರ್ಷಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂವಹನ ಜಾಲಗಳ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕುವುದು, ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಪಾತ್ರ, ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆಯ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳು, ಅಕ್ರಮ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಡೆಯುವುದು.
ಮಾಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್ – ಹ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಗುಂಪು:
(ModifiedElephant – a hacking group)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚಿಗೆ,ಮೊಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್ ಎಂಬ ಹ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಗುಂಪು ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಕರು, ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ವಕೀಲರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅಮೇರಿಕನ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ.
ಏನಿದು ಮಾಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್? ಏನಿದು ಸಮಸ್ಯೆ?
ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಫೈಲ್ ಲಗತ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಫೈಲ್ ಅಟ್ಯಾಚ್ಮೆಂಟ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪಿಯರ್‌ಫಿಶಿಂಗ್ ಇಮೇಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಾಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್ ಆಪರೇಟರ್‌ಗಳು ತಾವು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಸೈಬರ್ ದಾಳಿ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.
ಸ್ಪಿಯರ್‌ಫಿಶಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ಮೋಸಗೊಳಿಸುವ ಇ- ಮೇಲ್ ಗಳು ಮತ್ತು ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
ಫಿಶಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ಸೈಬರ್ ದಾಳಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಮಾರುವೇಷದಲ್ಲಿರುವ ಇಮೇಲ್ ಅನ್ನು ಆಯುಧವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇಮೇಲ್ ನೋಡಿದವರು ಈ ಸಂದೇಶವು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸಂಗತಿಯೆಂದು ನಂಬುವಂತೆ ಮೋಸಗೊಳಿಸುವುದು ಇದರ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ – ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಒಂದು ವಿನಂತಿ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಎಂಬುವಂಥ ಲಿಂಕ್ ಆಗಿರುತ್ತದ್ದೆ..! ನಾವು ಆ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಲಗತ್ತನ್ನು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಗಂಡಾಂತರ ಶತಸಿದ್ಧ.
ಇದರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಹೇಗಿದೆ?
ಮೇಲ್ ಮೂಲಕ, ಈ ಗುಂಪು ತಾವು ಹಾನಿ ಮಾಡಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ತಮ್ಮ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಮಾಲ್ವೇರ್ ಅನ್ನು ತಲುಪಿಸುತ್ತದೆ.
- NetWire ಮತ್ತು DarkComet, ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ-ಲಭ್ಯವಿರುವ ಎರಡು ರಿಮೋಟ್ ಆಕ್ಸೆಸ್ ಟ್ರೋಜನ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದು (RATಗಳು), ಮೋಡಿಫೈಡ್ ಎಲಿಫೆಂಟ್‌ನಿಂದ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲ್ವೇರ್ ಕುಟುಂಬಗಳಾಗಿವೆ.
- ಇದು ತನ್ನ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಗೆ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ ಮಾಲ್ವೇರ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಕಳುಹಿಸಿದೆ.
ಮಾಲ್ವೇರ್, ಟ್ರೋಜನ್, ವೈರಸ್ ಮತ್ತು ವರ್ಮ್ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ:
ಮಾಲ್ವೇರ್ ಎನ್ನುವುದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಅನಗತ್ಯ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಆಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತವಾದ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಎಂದೂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು.
ಮಾಲ್ವೇರ್ ಅನ್ನು ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ, ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಅದರ ಕೆಲವು ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ವೈರಸ್(Virus): ಇದು ಸ್ವತಃ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ನಕಲನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಸೋಂಕು ತರುವಂತಹ ಒಂದು ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಆಗಿದೆ.
- ವರ್ಮ್ಸ್(Worms): ಇವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವರ್ಮ್ ಗಳು, ವೈರಸ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಫೈಲ್‌ಗಳಿಗೆ ಒಳನುಸುಳುವ ಬದಲು ತಮ್ಮನ್ನು ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ನಕಲಿಸುವ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಾಗಿವೆ.
- ಟ್ರೋಜನ್‌ಗಳು(Trojans): ಟ್ರೋಜನ್ ಅಥವಾ ಟ್ರೋಜನ್ ಹಾರ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಕುಂಠಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸುರಕ್ಷಿತ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಟ್ರೋಜನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹ್ಯಾಕರ್‌ಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.
- ವಂಚನೆ(HOAX): ಇದು ಇ-ಮೇಲ್ ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ತನ್ನ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಹಾನಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅದರ ನಂತರ, ಈ ಇ-ಮೇಲ್ ಸಂದೇಶವು ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ‘ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ’ ಅನ್ನು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು) ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಅಥವಾ ‘ರನ್’ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಅದು ಸಿಸ್ಟಮ್ ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಫೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಅಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸ್ಪೈವೇರ್(Spyware): ಇವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಮತ್ತು ಅದರ ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಬಳಕೆದಾರರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ‘ಸ್ಪೈವೇರ್’ ಅನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಜವಾದ ಇ-ಮೇಲ್ ಐಡಿ ಅಥವಾ ಬೋನಾಫೈಡ್ ಇ-ಮೇಲ್ನೊಂದಿಗೆ, ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಇ-ಮೇಲ್ ಮೂಲಕ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಪೈವೇರ್ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಸೋಂಕು ತಗುಲಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು:
ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರ ಸೌಲಭ್ಯ:
(ಗೊಬಲ್ Environment Facility)
- ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರ ಸೌಲಭ್ಯ (GEF) ಅನ್ನು 1992 ರ ರಿಯೊ ಅರ್ಥ್ ಶೃಂಗಸಭೆಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು.
- ಇದು ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್, D.C., ಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.
- GEF ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (UNDP), ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (UNEP) ಜಂಟಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
- ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜ ಸಂಘಟನೆಗಳು (CSOs), ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಖಾಸಗಿ ವಲಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ 183 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು GEF ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗೂಡಿವೆ.
- ಇದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೆ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳಿಗೆ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ, ಓಝೋನ್ ಪದರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ, GEF ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾದ ಆರು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಫೋಕಲ್ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ:
- ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ (Biodiversity)
- ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ (Climate change)
- ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲಗಡಿ (International waters)
- ಓಝೋನ್ ಸವಕಳಿ (Ozone depletion)
- ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿ (Land degradation)
- ನಿರಂತರ ಸಾವಯವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳು (Persistent Organic Pollutants)
GEF ಕೆಳಗಿನ ಸಮಾವೇಶಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ:
- ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಮಾವೇಶ (UNCBD)
- ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಮೇಲಿನ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಚೌಕಟ್ಟು ಸಮಾವೇಶ (UNFCCC)
- ಮರುಭೂಮಿಕರಣವನ್ನು ತಡೆಯುವ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಮಾವೇಶ (UNCCD)
- ನಿರಂತರ ಸಾವಯವ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ (POPs) ಮೇಲಣ ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಮ್ ಸಮಾವೇಶ
- ಪಾದರಸದ ಕುರಿತ ಮಿನಮಾಟಾ ಸಮಾವೇಶ
ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರ ಸೌಲಭ್ಯವು ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಸವಕಳಿಗೊಳಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳ ಮೇಲಿನ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಇದು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.
ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪಗಳ ವೇದಿಕೆ:
(Pacific Islands Forum)
- ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಫೋರಮ್, ಈ ಹಿಂದಿನ (1971-2000) ಸೌತ್ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಫೋರಮ್, ನ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಸ್ವ-ಆಡಳಿತ ರಾಜ್ಯಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲು ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಿಗೆ ಒಂದು ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲು 1971 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದು 18 ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಕುಕ್ ದ್ವೀಪಗಳು, ಫೆಡರೇಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಮೈಕ್ರೋನೇಷಿಯಾ, ಫಿಜಿ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಪಾಲಿನೇಷ್ಯಾ, ಕಿರಿಬಾಟಿ, ನೌರು, ನ್ಯೂ ಕ್ಯಾಲೆಡೋನಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್, ನಿಯು, ಪಲಾವ್, ಪಾಪುವ ನ್ಯೂ ಗಿನಿಯಾ, ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ದ್ವೀಪಗಳು, ಸಮೋವಾ, ಸೊಲೊಮನ್ ದ್ವೀಪಗಳು, ಟೊಂಗಾ, ತುವಾಲು, ಮತ್ತು ವನುವಾಟು.
- 2000 ರಲ್ಲಿ ಈ ವೇದಿಕೆಯ ನಾಯಕರು ಬಿಕೆಟವಾ ಘೋಷಣೆ (Biketawa Declaration)ಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು, ಇದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮುಕ್ತ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸದಸ್ಯರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ತತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಮಗಳ ಒಂದು ಸೆಟ್ ಅನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟರು, ಹಾಗೆಯೇ ಲಿಂಗ, ಜನಾಂಗ, ಬಣ್ಣ, ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ರಾಜಕೀಯ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಒಂದು ಸಾಗರ ಶೃಂಗಸಭೆ:
(One Ocean Summit)
- ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಸಹಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಬ್ರೆಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒನ್ ಓಷನ್ ಶೃಂಗಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಭಾರತವೂ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿತ್ತು.
- ಸಾಗರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಸಾಮೂಹಿಕ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಒನ್ ಓಷನ್ ಶೃಂಗಸಭೆಯ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು 2021 ಮತ್ತು 2030 ರ ನಡುವಿನ ದಶಕವನ್ನು ‘ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಸಾಗರ ವಿಜ್ಞಾನದ ದಶಕ’ (Decade of Ocean Science for Sustainable Development) ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದೆ, ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ.
