ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1:
1. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯುವದಿನ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ (RCEP) ಮತ್ತು ಭಾರತ.
2. ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ FTA ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ K.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ:
1. ಗಗನಯಾನ ಮಿಷನ್.
2. ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ.
3. ಅಸ್ಸಾಂ ಮೇಘಾಲಯ ಗಡಿ ವಿವಾದ.
ಪ್ರಿಲಿಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು:
1. ಇಂದು ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಪ್ಯಾನಲ್.
2. BARC.
3. ಹೆನ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೂಚ್ಯಂಕ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 1
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದವರೆಗೆ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯುವದಿನ:
(National Youth Day)
ಸಂದರ್ಭ:
ಜನವರಿ 12 ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜನ್ಮದಿನವಾಗಿದೆ.
ಈ ದಿನವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯುವ ದಿನ’ (National Youth Day) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು 1984 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
- ದೇಶದ ಭವಿಷ್ಯ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ವೈಚಾರಿಕ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಕುರಿತು:
- ಅವರು ನಿಜಕ್ಕೂ ಅದ್ಭುತ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಅವರಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.
- ಅವರು ಶ್ರೀ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರ ಕಟ್ಟಾ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.
- ಅವರು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು 1893 ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವ ಧರ್ಮ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ (ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ) ತಮ್ಮ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು.
- 1984 ರಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜನ್ಮದಿನವಾದ ಜನವರಿ 12 ಅನ್ನು, ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯುವ ದಿನ’ ಎಂದು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿತು.
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆ:
- 1863 ರ ಜನವರಿ 12 ರಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರನ್ನು ಅವರ ಸನ್ಯಾಸ ಪೂರ್ವ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನರೇಂದ್ರ ನಾಥ ದತ್ತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
- ಅವರು ಯೋಗ ಮತ್ತು ವೇದಾಂತದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.
- ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಸ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ವಿವೇಕಾನಂದರನ್ನು “ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದ ನಿರ್ಮಾತೃ” ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.
- 1893 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಖೇತ್ರಿ ರಾಜ್ಯದ ಮಹಾರಾಜ ಅಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ‘ವಿವೇಕಾನಂದ’ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದರು.
- ಬಡ ಮತ್ತು ದೀನ ದಲಿತರಿಗೆ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ಅವರು 1897 ರಲ್ಲಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.
- 1899 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬೇಲೂರು ಮಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಅದು ನಂತರ ಅವರ ಶಾಶ್ವತ ವಾಸಸ್ಥಾನವಾಯಿತು.
- ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಾದ ‘ನವ-ವೇದಾಂತ’ ವನ್ನು ಅವರು ಬೋಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಭೌತಿಕ ಪ್ರಗತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಸಂಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು.
ಅವರು ಬರೆದ ಪುಸ್ತಕಗಳು:
‘ರಾಜ್ ಯೋಗ’, ‘ಜ್ಞಾನ ಯೋಗ’, ‘ಕರ್ಮ ಯೋಗ’ ಅವರು ಬರೆದ ಕೆಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳು.
ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಸ್ವಾಮಿವಿವೇಕಾನಂದರ ಚಿಂತನೆಗಳ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ:
- ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ‘ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸ್ವೀಕಾರ’ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹರಡಿದ್ದರು.
- ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಅರ್ಥಹೀನ ಮತ್ತು ಕೋಮು ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಂದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕತೆಗಳಿಗೆ ಉಂಟಾಗುವ ಅರ್ಥಹೀನ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದರು.
- ಧರ್ಮದ ನಿಜವಾದ ಸಾರವೆಂದರೆ ‘ಸಾಮೂಹಿಕ ಒಳ್ಳೆಯತನ ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುತೆ’ ಎಂದು ಅವರು ದೃಢವಾಗಿ ನಂಬಿದ್ದರು. ಧರ್ಮವು ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಮತಾಂಧತೆಯಿಂದ ಹೊರತಾಗಿ ಇರಬೇಕು.
- ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು, ಭಾರತದ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯು ನಮ್ಮ ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ಉತ್ತಮ ಭವಿಷ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು.
- ಆದ್ದರಿಂದ, ಇಂದು ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, 1893 ರಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ಹೇಳಿದ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ನೀಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳು, ಅವುಗಳ ರಚನೆ, ಮತ್ತು ಆದೇಶ.
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ (RCEP):
(Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾವು ‘ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ (RCEP)’ ದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯ ಕುರಿತು ವಿಷಾದ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿಯ ಪುನಃ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಆಶಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದ ಜಾರಿ:
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ (RCEP) ವು ಜನವರಿ 1, 2022 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಇದು ‘ವ್ಯಾಪಾರ ಪರಿಮಾಣ’ದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ವಲಯದ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಲಿದೆ.
ಭಾರತ ಏಕೆ RCEP ಗೆ ಸೇರಲಿಲ್ಲ?
- ಭಾರತವು ‘ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ’ದಿಂದ (ಆರ್‌ಸಿಇಪಿ) ದೂರ ಸರಿಯಿತು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಚೀನಾ ದೇಶದಿಂದ ಬರುವ ಅಗ್ಗದ ಸರಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಆತಂಕವಿದೆ. ಚೀನಾದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಸಮತೋಲನ ಮೊದಲಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಮುಕ್ತವಾಗಿಡುವಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಂದವು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.
- ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಜಪಾನಿನ ಕಂಪನಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಲೆ ಸಮರ ಬಹಳ ಕಷ್ಟ. RCEPಯಂತಹ ಯಾವುದೇ ಒಪ್ಪಂದ ಇಲ್ಲದೆಯೇ ಈಗ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಜಪಾನಿನ ವಸ್ತುಗಳು ಪಾರಮ್ಯ ಮೆರೆದಿವೆ. ಇನ್ನು ಆಮದು ಸುಂಕ ರದ್ದು ಮಾಡಿದರಂತೂ ಚೀನಾ, ಜಪಾನ್, ಸಿಂಗಪುರ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಮತ್ತಿತರ ದೇಶಗಳ ವಸ್ತುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ದಂಡಿಯಾಗಿ ದೊರಕಲಿವೆ.
- ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿ, ಹೈನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಜವಳಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೊಡೆತ ಬೀಳಲಿದೆ.
- ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಆಸಿಯಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಇರುವುದರಿಂದ ಡ್ರ್ಯಾಗನ್‌ ಸೂಚಿಸುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ನಿಯಮಗಳೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜಾರಿಯಾಗುವ ಆತಂಕ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪಾರ್ಟ್‌ನರ್‌ಶಿಪ್‌ನಿಂದ ಅಮೆರಿಕ ಹೊರಬಂದದ್ದು ಕೂಡ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ (RCEP) ಭಾರತದ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡ ಅಂತರ್ಗತ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ‘ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು’ ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇಂತಹ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಭಾರತೀಯ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ಯುಎಸ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ನಡುವೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯು ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ‘ಗಂಭೀರ ಕಾಳಜಿಯ’ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಇನ್ನಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿದೆ.
RCEP ಎಂದರೇನು?
2019 ರಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಚರ್ಚೆಗೆ ಗ್ರಾಸವಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಒಪ್ಪಂದ (RCEP)ಕ್ಕೆ ಭಾರತವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ವಲಯದ ಹದಿನೈದು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಸಹಿ ಹಾಕಿವೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೂ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. 8 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಬಳಿಕ ಅದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ (RCEP) ಒಪ್ಪಂದವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದ್ದು, ಚೀನಾ, ಜಪಾನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಎಂಬ 5 ಪಾಲುದಾರ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಆಸಿಯಾನ್ (ASIAN) ನ 10 ದೇಶಗಳಾದ ಸಿಂಗಪುರ್, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ವಿಯಟ್ನಾಂ, ಕ್ಯಾಂಬೋಡಿಯ, ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾ, ಮಲೇಶಿಯಾ, ಬ್ರುನಿ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಫೈನ್ಸ್ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಈ ಎಲ್ಲ ದೇಶಗಳು ಈ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ಒಪ್ಪಂದವು 2020 ರ ನವೆಂಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.
RCEP ಯ ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳು ವಿಶ್ವದ ಇತರ ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಸುಂಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ಸೇವಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸಮಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಈ ವಲಯದ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದೆ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು.
- ಒಪ್ಪಂದವು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಆದರೆ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ.
ಮಹತ್ವ:
- ‘ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಗ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ’(RCEP) ವು, ಜಾಗತಿಕ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನದ (GDP) ಸುಮಾರು 30%, ಅಂದರೆ 26.2 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ (23.17 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಯುರೋಗಳು) ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುಮಾರು ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗ, ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 2.2 ಶತಕೋಟಿ ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- RCEP ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ಸರಿಸುಮಾರು 90% ವ್ಯಾಪಾರ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
- RCEP ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ವ್ಯಾಪಾರ, ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ, ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಹ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮುಂದಿರುವ ಸವಾಲುಗಳು:
- ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ‘ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ’ಯ ಚಾಲಕನಾಗಿ ತನ್ನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಗಳು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರಲು ಬಹಳ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಏಷ್ಯಾದ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, RCEP ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ASEAN ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾದ ಸಣ್ಣ ದೇಶಗಳು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವು ಈ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
- ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳು – ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ, ಲಾವೋಸ್, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ – ಪ್ರಸ್ತುತ ASEAN ಗುಂಪಿನೊಳಗಿನ ವ್ಯಾಪಾರದಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. RCEP ನಡುವಿನ ವ್ಯಾಪಾರವು ಈ ದೇಶಗಳ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಹಿವಾಟು ಘಾಸಿಗೊಳಗಾಗಬಹುದು.
- RCEP ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ASEAN ದೇಶಗಳು ತಮ್ಮ ‘ವ್ಯಾಪಾರ ಆದ್ಯತೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಂದ’ ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಈ ದೇಶಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ASEAN ಗುಂಪಿನ ಹೊರಗೆ ಸುಂಕ-ಮುಕ್ತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು.
ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ FTA ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ U.K:
(U.K. launches FTA negotiations with India)
ಸಂದರ್ಭ:
ಜನವರಿ 13, 2022 ರಂದು, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ‘ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದ’ (Free Trade Agreement – FTA) ಕುರಿತು ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
- ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ “ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರಲು” ಒಂದು “ಸುವರ್ಣ ಅವಕಾಶ” ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಮಹತ್ವ:
- ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳು, ಕೆಲಸಗಾರರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಭಾರಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸ್ಕಾಚ್ ವಿಸ್ಕಿ, ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಂತಹ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.
ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದ (FTA) ಎಂದರೇನು?
ಇದು ಆಮದು ಮತ್ತು ರಫ್ತಿಗೆ ಇರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಎರಡು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ.‘ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿ’ಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ಶುಲ್ಕಗಳು, ಕೋಟಾಗಳು, ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಅಥವಾ ನಿಷೇಧಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
- ‘ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ’ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ‘ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂರಕ್ಷಣೆವಾದ’ ಅಥವಾ ‘ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆವಾದ’ (Economic Isolationism) ಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ವ್ಯಾಪ್ತಿ:
ಅಂತಹ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಇತರ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸೇವೆಗಳು, ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
- ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ‘ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದ’ ವು (FTA) ಸರಕುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೃಷಿ ಅಥವಾ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು) ಅಥವಾ ಸೇವಾ-ವ್ಯಾಪಾರ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ನಿರ್ಮಾಣ, ವ್ಯಾಪಾರ, ಇತ್ಯಾದಿ) ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾದ ‘ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳು’ (IPRಗಳು), ಹೂಡಿಕೆಗಳು, ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ನೀತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸಹ FTA ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
2050 ರ ವೇಳೆಗೆ, ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಲಿದೆ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಖರೀದಿದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು 250 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಈ ವಿಶಾಲವಾದ ಹೊಸ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಪಾನೀಯದಿಂದ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಟೋಮೋಟಿವ್ ವರೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ತಯಾರಕರಿಗೆ ತೆರೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಒಪ್ಪಂದವು 2035 ರ ವೇಳೆಗೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 28 ಬಿಲಿಯನ್ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ 3 ಬಿಲಿಯನ್ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್‌ಗಳವರೆಗೆ ವೇತನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ‘ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್ (BREXIT) ನಂತರದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ’ದಲ್ಲಿ ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು “ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆ” ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಇಂಡೋ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೇಲೆ ಮರು-ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ 50 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ಕೇವಲ ಸುಂಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದರಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಫ್ತುಗಳನ್ನು 6.8 ಶತಕೋಟಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೌಂಡ್‌ಗಳವರೆಗೆ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಕಾಚ್ ವಿಸ್ಕಿ ಮತ್ತು ಕಾರುಗಳ ಆಮದಿನ ಮೇಲೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಶೇ.150 ಮತ್ತು ಶೇ.125ರಷ್ಟು ಭಾರಿ ಸುಂಕವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ಗಗನಯಾನ ಯೋಜನೆ:
(Gaganyaan Mission)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ISRO) ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಮಹೇಂದ್ರಗಿರಿಯಲ್ಲಿರುವ ISRO ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ (IPRC) ನಲ್ಲಿ ಗಗನಯಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ರಯೋಜೆನಿಕ್ ಎಂಜಿನ್ ನ ಅರ್ಹತಾ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು 720 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಕಾಲ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿದೆ.
- ISRO ಪ್ರಕಾರ,ಇಂಜಿನ್‌ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಅದರ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಂಜಿನ್ ನಿಯತಾಂಕಗಳು ಅಂದಾಜು ಮುನ್ನೋಟಗಳಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.
ಮಹತ್ವ:
ಈ ಯಶಸ್ವಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಮಾನವಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ – ಗಗನಯಾನ ದ ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಗಗನಯಾನ ನ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ರಯೋಜೆನಿಕ್ ಎಂಜಿನ್‌ನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ದೃಢತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಇಸ್ರೋ ಪ್ರಕಾರ, ಕೋವಿಡ್ -19 ನಿಂದ ಉಂಟಾದ ಲಾಕ್‌ಡೌನ್‌ನಿಂದಾಗಿ ‘ಗಗನ್ಯಾನ್’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದಾಗಿ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪದೇ ಪದೇ ಲಾಕ್‌ಡೌನ್ ಆಗುವುದರಿಂದ ವಿವಿಧ ಉಪಕರಣಗಳ ಪೂರೈಕೆ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಂಡಿದೆ.
- ಗಗನಯಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ, ಮಾನವಸಹಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವ ಕೊನೆಯಿಲ್ಲದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಮೊದಲ ಎರಡು ಮಾನವರಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಗಗನಯಾನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಯಾವಾಗ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು?
- ಗಗನಯಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಔಪಚಾರಿಕ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 2018 ರಂದು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಭಾಷಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದರು.
- 2022 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ 75 ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಮೊದಲು ಇಸ್ರೋ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಾನವ ಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯೋಜನೆ, ಗಗನಯಾನ ವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿದೆ.
ಈ ಉಡಾವಣೆಯ ನಂತರ, ಭಾರತವು ಮಾನವ ಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯಾನವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ನಂತರ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ವಿಶ್ವದ ನಾಲ್ಕನೇ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಲಿದೆ.
ಉದ್ದೇಶಗಳು:
ಗಗನಯಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಉದ್ದೇಶವು ಭಾರತೀಯ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ (ಭೂ ನೀಚ ಕಕ್ಷೆ) ಕಳುಹಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಭೂಮಿಗೆ ತರುವುದಾಗಿದೆ.
ತಯಾರಿ ಮತ್ತು ಉಡಾವಣೆ:
- ಗಗನಯಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಭಾರತೀಯ ಗಗನಯಾತ್ರಿ-ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಜೆನೆರಿಕ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.
- ಇಸ್ರೋದ ಹೆವಿ-ಲಿಫ್ಟ್ ಲಾಂಚರ್ GSLV Mk III ಅನ್ನು ಈ ಮಿಷನ್ ಗಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮಾನವಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ:
ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ:
ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯಿರುವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದರಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಅವಕಾಶಗಳಿವೆ. ಗಗನಯಾನ ಮಿಷನ್ ತನ್ನ ಅವಶ್ಯಕ ಉಪಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಸುಮಾರು 60% ನಷ್ಟು ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದಿಂದ ಪಡೆಯಲಿದೆ.
ಉದ್ಯೋಗ: ಇಸ್ರೊ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಪ್ರಕಾರ, ಗಗನ್ಯಾನ್ ಮಿಷನ್ 15,000 ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 13,000 ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ 900 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಾನವಶಕ್ತಿ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟಗಳು ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಮಾನವಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟಗಳು (Human Space flights- HSF) ಭಾರತಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡುವ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಆ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಆಗುವ ಲಾಭಗಳು ಅಪಾರವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ: ಇದು ಉತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂಶೋಧಕರೊಂದಿಗೆ, ವಸ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣೆ, ಖಗೋಳ-ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ, ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಗ್ರಹಗಳ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೀಯ ಚಲನಶಾಸ್ತ್ರ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ HSF ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
ಅಭಿಪ್ರೇರಣೆ: ಮಾನವ ಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟವು ಯುವಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಸವಾಲಿನ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅವರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ: ಮಾನವ ಸಹಿತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಾಲ್ಕನೇ ದೇಶವಾಗಿ ಭಾರತ ಹೊರಹೊಮ್ಮಲಿದೆ. ಗಗನಯಾನವು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ತರುವುದಲ್ಲದೆ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಭಾರತದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು:ಸಂವಹನ ಜಾಲಗಳ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕುವುದು, ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಪಾತ್ರ, ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆಯ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳು, ಅಕ್ರಮ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಡೆಯುವುದು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣದ ಕುರಿತ ಅರ್ಜಿ:
(Plea on Hate Speech in Supreme Court)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು “ಹರಿದ್ವಾರ ಧರ್ಮ ಸಂಸದ್” ನ ಸಂಘಟಕರು ಮತ್ತು ಭಾಷಣಕಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಕೋರುವ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ?
ಡಿಸೆಂಬರ್ 19 ರಿಂದ 21, 2021 ರವರೆಗೆ ನಡೆದ ಈ ಧರ್ಮ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷಣಕಾರರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು.
ಈ ಭಾಷಣಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮರ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ಮುಕ್ತ ಕರೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ (“…1857 ಕ್ಕಿಂತ ಭೀಕರವಾದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕು” ಅಥವಾ “ನೀವು ಅವರ [ಅಂದರೆ, ಮುಸ್ಲಿಂ] ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಬಯಸಿದರೆ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬೇಕು”) ಮತ್ತು ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬಹಿಷ್ಕಾರ. ( “… ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮುಸ್ಲಿಂ ಖರೀದಿದಾರರು ಇಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಆ [ಮುಸ್ಲಿಂ] ಮಾರಾಟಗಾರನನ್ನು ಹೊರಗೆ ಎಸೆಯಿರಿ”). ಇದಲ್ಲದೆ, ಈ ಭಾಷಣಗಳಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಜನಾಂಗೀಯ ಶುದ್ಧೀಕರಣವನ್ನು ಹೋಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜನರನ್ನು ಕೆರಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಇತರ ಅರ್ಜಿಗಳು:
ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ದ್ವೇಷದ ಭಾಷಣ (Hate Speeches) ಗಳ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅರ್ಜಿಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ.
- ಒಂದು ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡುವಂತೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು,
- ಎರಡನೇ ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿಶೇಷ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಆಗ್ರಹ ಕೇಳಿ ಬಂದಿದೆ. ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಮತ್ತು ‘ವದಂತಿಗಳನ್ನು ಹರಡುವುದನ್ನು’ ಎದುರಿಸಲು ‘ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ’(IPC)ಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಎರಡೂ ಅರ್ಜಿಗಳು ‘ಅಮಿಶ್ ದೇವಗನ್ ಪ್ರಕರಣ’ದಲ್ಲಿ 2020 ರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ “ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ”(Hate Speech), ವು,ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಾತೃತ್ವದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದ 21 ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ‘ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕಿನ’ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಅಂಶವಾದ ‘ಮಾನವ ಘನತೆ’ಯ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ?
ಸರಣಿ ರ್ಯಾಲಿಗಳು ಮತ್ತು ದ್ವೇಷದ ಭಾಷಣಗಳ ಮೂಲಕ ಮುಸ್ಲಿಮರ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡ ಸಂಘಟಿತ ಘಟನೆಗಳಿಂದ ಕಳವಳಗೊಂಡ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.
- ಅರ್ಜಿದಾರರು 2014 ರಲ್ಲಿ ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಮತ್ತು 2018 ರಲ್ಲಿ ‘ಗುಂಪು ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಹತ್ಯೆ ಘಟನೆಗಳ’ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೊರಡಿಸಿದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಕೋರಿದ್ದಾರೆ.
‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಎಂದರೇನು?
‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಎನ್ನುವುದು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಲೈಂಗಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ, ಲಿಂಗ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಂಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ದ್ವೇಷವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದಾಗಿದೆ.
- ಕಾನೂನು ಆಯೋಗ, ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ ಕುರಿತ ತನ್ನ 267 ನೇ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, ಇಂತಹ ಮಾತುಗಳು ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ, ನರಮೇಧ ಮತ್ತು ಜನಾಂಗೀಯ ವಿನಾಶದಂತಹ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಾಜವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಹೇಗೆ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 153A ಮತ್ತು 505 ಅನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಪ್ರಚೋದಕ ಭಾಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವ ಮುಖ್ಯ ದಂಡದ ನಿಬಂಧನೆಗಳಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ದ್ವೇಷದ ಭಾಷಣವನ್ನು ಏಕೆ ತಡೆಯಬೇಕು?
- ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆ: ಕೋಮು ಭಾವೋದ್ರೇಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ನಕಲಿ ವೀಡಿಯೊದಿಂದ 2013 ರಲ್ಲಿ ಮುಜಫರ್ ನಗರ ಗಲಭೆಗಳು ಪ್ರಚೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.
- ‘ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ’ ಉಗ್ರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ.
- ಗುಂಪು ಹಲ್ಲೆ.(Mob Lynching)
- ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಹಾದಿ ತಪ್ಪಿಸುವ ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿ ಹರಡದಂತೆ ತಡೆಯಲು: ದೆಹಲಿ ಗಲಭೆಗಳು.
ಕ್ರಮಗಳು:
- ಫೇಸ್‌ಬುಕ್, ಗೂಗಲ್, ಟ್ವಿಟರ್ ಮತ್ತು ಬೈಟ್‌ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಕಂಪನಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ಪ್ಲ್ಯಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು ಉದ್ಯಮದಾದ್ಯಂತದ ಮೈತ್ರಿಯನ್ನು / ಸಹಕಾರವನ್ನು ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಿವೆ.
- ಅಂತಹ ಸುದ್ದಿಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಟೆಕ್ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
- ಅಂತಿಮ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ನೀಡುವುದು.
- ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೆಸೇಜಿಂಗ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯಗಳ ಕುರಿತು ಆಳವಾದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರವು ನೀತಿ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕಾಗಿದೆ.
- ಜರ್ಮನಿಯಂತೆ ಭಾರಿ ದಂಡ ವಿಧಿಸುವುದು, ಅಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸೈಟ್‌ಗಳಿಂದ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ವಿಷಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಫಲವಾದರೆ 50 ಮಿಲಿಯನ್ € ದಂಡವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಮಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣವು ಸಮಾಜದ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ತಳ್ಳುವ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ದ್ವೇಷವನ್ನು ಮತ್ತು ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ‘ಜನಾಂಗೀಯ ನರಮೇಧ’ದ ಪೂರ್ವಗಾಮಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ‘ಕಣ್ಗಾವಲು ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದ’ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸದಿರುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಮು ಸೌಹಾರ್ದತೆಯನ್ನು ಕದಡಲು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ, ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರ ವಿರುದ್ಧ ದ್ವೇಷವನ್ನು ಹರಡಲು ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು.
ವಿಷಯಗಳು:ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸವಾಲನ್ನು ಒಡ್ಡುವ ಆಡಳಿತ ವಿರೋಧಿ ಅಂಶಗಳ ಪಾತ್ರ.
ಅಸ್ಸಾಂ-ಮೇಘಾಲಯ ಗಡಿ ವಿವಾದ:
(Assam-Meghaalaya border dispute)
ಸಂದರ್ಭ:
ಜನವರಿ 21 ರಂದು ಮೇಘಾಲಯ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆಯ 50 ನೇ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮೊದಲು ‘ಅಸ್ಸಾಂ-ಮೇಘಾಲಯ ಗಡಿ’ಯ ಆರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಾದವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ ಅಂತಿಮ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಮುದ್ರೆ ಹಾಕುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಏನಿದು ವಿವಾದ?
ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಮೇಘಾಲಯ 885 ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗಡಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿವೆ. ಮೇಘಾಲಯವನ್ನು ಅಸ್ಸಾಂನಿಂದ ‘ಅಸ್ಸಾಂ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯಿದೆ’, 1971 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಾನೂನನ್ನು ಮೇಘಾಲಯವು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದು, ಇದು ಈ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಎರಡು ರಾಜ್ಯಗಳ ಗಡಿಯಲ್ಲಿನ 12 ಸ್ಥಳಗಳ ಕುರಿತು ವಿವಾದಗಳಿವೆ. ಈ ವಿವಾದಿತ ಸೈಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪರ್ ತಾರಾಬರಿ, ಗಿಜಾಂಗ್ ರಿಸರ್ವ್ ಫಾರೆಸ್ಟ್, ಹಾಹಿಂ ಪ್ರದೇಶ, ಲಾಂಗ್‌ಪಿಹ್ ಪ್ರದೇಶ, ಬೋರ್ದ್ವಾರ್ ಪ್ರದೇಶ, ನೊಂಗ್‌ವಾ-ಮಾವಟಮುರ್ ಪ್ರದೇಶ, ಪಿಲಿಂಗಕಟಾ-ಖಾನಪಾರಾ, ದೇಶ್‌ಡೆಮೋರಿಯಾ, ಖಂಡುಲಿ, ಉಮ್ಕಿಖರಾಣಿ-ಪಿಸಿಯಾರ್, ಬ್ಲಾಕ್ I ಮತ್ತು ಬ್ಲಾಕ್ II, ರತಚೆರಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಲ್ಯಾಂಗ್ಪಿಹ್ ಪ್ರದೇಶ:
ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಮೇಘಾಲಯ ನಡುವಿನ ವಿವಾದದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಅಸ್ಸಾಂನ ಕಾಮರೂಪ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮ ಗಾರೋ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿರುವ ಲ್ಯಾಂಗ್ಪಿಹ್ (Langpih) ಜಿಲ್ಲೆ.
- ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಗ್ಪಿಹ್ ಕಾಮರೂಪ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಇದು ಗಾರೋ ಹಿಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೇಘಾಲಯದ ಭಾಗವಾಯಿತು.
- ಅಸ್ಸಾಂ ಇದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿರುವ ‘ಮಿಕಿರ್ ಬೆಟ್ಟಗಳ’ ಭಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈಗ ಅಸ್ಸಾಂನ ‘ಕರ್ಬಿ ಆಂಗ್ಲಾಂಗ್ ಪ್ರದೇಶದ’ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ‘ಮಿಕಿರ್ ಹಿಲ್ಸ್’ ನ I ಮತ್ತು II ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಮೇಘಾಲಯ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹಿಂದಿನ ‘ಯುನೈಟೆಡ್ ಖಾಸಿ ಮತ್ತು ಜೈನ್ತಿಯಾ ಹಿಲ್ಸ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ’ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಮೇಘಾಲಯ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ವಿವಾದವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು:
- ಈ ಗಡಿ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು, ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಮೇಘಾಲಯ ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದಲೂ ‘ಗಡಿ ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥ ಸಮಿತಿ’ (Border Dispute Settlement Committees) ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಅಸ್ಸಾಂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವಾ ಶರ್ಮಾ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೇಘಾಲಯ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಕಾನ್ರಾಡ್ ಸಂಗ್ಮಾ ಅವರು ಗಡಿ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲು ‘ಎರಡು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಿತಿಗಳನ್ನು’ ರಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು.
- ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ‘ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವ ಶರ್ಮಾ’ ನೀಡಿರುವ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಾರ ಗಡಿ ವಿವಾದ ಬಗೆಹರಿಸಲು ಐದು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಿದೆ. ಈ ಐದು ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಗತಿಗಳು, ಜನಾಂಗೀಯತೆ, ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಅನುಕೂಲತೆ, ಸಂಬಂಧಿತ ಜನರ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಸಾಮೀಪ್ಯ / ನಿಕಟತೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಸ್ಸಾಂನ ಗಡಿ ವಿವಾದ:
- ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಗಡಿ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ತತಲೆದೋರಿರುತ್ತದೆ ಅಸ್ಸಾಂ ರಾಜ್ಯವು ಮೇಘಾಲಯ, ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂನೊಂದಿಗೆ ಗಡಿ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಅಸ್ಸಾಂನ ಗಡಿ ವಿವಾದಗಳು ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿವೆ.
- ಮೇಘಾಲಯ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂ ಜೊತೆಗಿನ ಅಸ್ಸಾಂನ ಗಡಿ ವಿವಾದಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾತುಕತೆಯ ಮೂಲಕ ಪರಿಹಾರದ ಹಂತದಲ್ಲಿವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಅಸ್ಸಾಂ-ಮಿಜೋರಾಂ ಗಡಿ ವಿವಾದವು ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಬೇಕಾಯಿತು.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಇಂದು ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಸಮಿತಿ:
ಜನವರಿ 5ರಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಪಂಜಾಬ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾಗ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗಿದ್ದ ಲೋಪದ ಬಗ್ಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಇಂದು ಮಲ್ಹೋತ್ರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ತನಿಖಾ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ರಚಿಸಿದೆ.
- ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ರಚಿಸಿರುವ ಸಮಿತಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಇಂದು ಮಲ್ಹೋತ್ರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಹಾ ನಿರೀಕ್ಷಕ, ಪಂಜಾಬ್‌ನ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪೊಲೀಸ್ ಮಹಾ ನಿರ್ದೇಶಕ (ಭದ್ರತೆ), ಚಂಡೀಗಡದ ಪೊಲೀಸ್ ಮಹಾ ನಿರ್ದೇಶಕ ಹಾಗೂ ಪಂಜಾಬ್‌ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್‌ ಜನರಲ್‌ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
- ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಕುರಿತು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ್ದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪೀಠವು, ‘ಪ್ರಧಾನಿಯ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವ ಲೋಪವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿತ್ತು. ಅತ್ಯಂತ ಅಲ್ಪ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಸಮಿತಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತ್ತು.
BARC:
- ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟ್ ಆಡಿಯನ್ಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (Broadcast Audience Research Council – BARC) ಎಂಬುದು ಜಾಹೀರಾತುದಾರರು, ಜಾಹೀರಾತು ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಕಂಪನಿಗಳ ಜಂಟಿ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಇಂಡಿಯನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅಡ್ವರ್ಟೈಸರ್ಸ್, ಇಂಡಿಯನ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಮತ್ತು ಅಡ್ವರ್ಟೈಸಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದು 2010 ರಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು.
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಟೆಲಿವಿಷನ್ ರೇಟಿಂಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಗೆ ನೀತಿ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು 10 ಜನವರಿ 2014 ರಂದು ಅಧಿಸೂಚಿಸಿದೆ ಮತ್ತು BARC ಅನ್ನು ಜುಲೈ 2015 ರಲ್ಲಿ ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಂದರ್ಭ:
ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟ್ ಆಡಿಯನ್ಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (BARC) ತನ್ನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಸುದ್ದಿ ವಾಹಿನಿಗಳಿಗೆ ‘ರೇಟಿಂಗ್’ ನೀಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಮರುಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಖಾಸಗಿ ವಾಹಿನಿಯೊಂದರ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ತಿರುಚುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ದಂಧೆಯನ್ನು ಮುಂಬೈ ಪೊಲೀಸರು ಭೇದಿಸಿದ ನಂತರ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.
ಹೆನ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೂಚ್ಯಂಕ:
- ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ವರದಿ ‘ಹೆನ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೂಚ್ಯಂಕ 2022’ (Henley Passport Index 2022) ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 83 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಕಳೆದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದ 90 ನೇ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಏಳು ಸ್ಥಾನ ಮೇಲೇರಿದೆ.
- ಭಾರತವು ರುವಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಉಗಾಂಡಾದ ನಂತರ ಮಧ್ಯ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಾವೊ ಟೋಮ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಜಂಟಿ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
- ಒಮಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಮೇನಿಯಾದಿಂದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತವು ಈಗ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ 60 ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ವೀಸಾ-ಮುಕ್ತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತವು 2006 ರಿಂದ ಇನ್ನೂ 35 ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದೆ.
- ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ.
- ಮಾಲ್ಡೀವಿಯನ್ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಆಗಿದೆ (58 ನೇ ಸ್ಥಾನ) ಇದು 88 ದೇಶಗಳಿಗೆ ವೀಸಾ-ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
- ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ, ಇದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (103 ನೇ), ಪಾಕಿಸ್ತಾನ (108 ನೇ) ಮತ್ತು ನೇಪಾಳ (105 ನೇ) ಗಿಂತ ಮುಂದಿದೆ.
ಹೆನ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ:
- ಹೆನ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ, ಇದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶದಿಂದ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಹೊಂದಿರುವವರು ಪೂರ್ವ ವೀಸಾ ಇಲ್ಲದೆ ಎಷ್ಟು ದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದನ್ನು 2005 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
- ಈ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಏರ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (IATA) ಒದಗಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ಡೇಟಾದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸುಮಾರು 290 ಏರ್ಲೈನ್ ಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದೆ.
- ಸೂಚ್ಯಂಕವು 199 ದೇಶಗಳ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 227 ವಿವಿಧ ಪ್ರಯಾಣದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ವೀಸಾ ನೀತಿಗೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಂತೆ ಈ ಡೇಟಾವನ್ನು ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
