ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1:
1. ಹೊಸ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಸದನದ ಸ್ಪೀಕರ್, ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರ ಚುನಾವಣೆ.
2. ‘ರೈಟ್ ಟು ರಿಪೇರ್’ ಮೂಮೆಂಟ್ ಎಂದರೇನು?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. VSS ಯೂನಿಟಿ ವ್ಯೋಹನೌಕೆಯ ಸಬ್ ಆರ್ಬಿಟಲ್ ಹಾರಾಟ.
2. ನಾಸಾದ ವೈಪರ್ ಮಿಷನ್.
3. ಸರ್ಕಾರವು,‘ಫ್ಲೆಕ್ಸ್-ಇಂಧನ’ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಿದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ಲೆಮ್ರು ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶ.
2. ಬ್ರಯಮ್ ಭಾರಟಿಯೆನ್ಸಿಸ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 1
ವಿಷಯಗಳು: ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಬಡತನ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ನಗರೀಕರಣ, ಅವುಗಳ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು.
ಹೊಸ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ:
(Uttar Pradesh govt releases new population policy)
ಸಂದರ್ಭ:
ವಿಶ್ವ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ದಿನದಂದು (ಜುಲೈ 11) ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ 2021-2030 (new population policy for 2021-2030)ರ ಹೊಸ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದೆ.
- ಹೊಸ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಧನ ಒದಗಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಕರಡು ಮಸೂದೆಯ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
ಹೊಸ ನೀತಿಯ ಗುರಿಯು ಇಂತಿದೆ:
- ಒಟ್ಟು ಫಲವತ್ತತೆ ದರವನ್ನು 2026 ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತವಿರುವ 2.7 ರಿಂದ 2.1 ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 1.7 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುವುದು.
- ಆಧುನಿಕ ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ಹರಡುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತವಿರುವ 7% ರಿಂದ 2026 ರ ವೇಳೆಗೆ 45% ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 52% ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು.
- ಪುರುಷರು ಬಳಸುವ ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ವಿಧಾನಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತದ 10.8% ರಿಂದ 2026 ರ ವೇಳೆಗೆ 15.1% ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 16.4% ಕ್ಕೆ ಏರುವುದು.
- ತಾಯಿಯ ಮರಣ ದರವನ್ನು 197 ರಿಂದ 150 ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 98 ರ ವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಶಿಶು ಮರಣ ದರವನ್ನು 43 ರಿಂದ 32 ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 22 ರ ವರೆಗೆ ಮತ್ತು 5 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಶಿಶು ಮರಣ ದರವನ್ನು 47 ರಿಂದ 35 ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 25 ರ ವರೆಗೆ ಇಳಿಸುವುದು.
ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳು:
- ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಡಿ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
- ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು.
- ವಯಸ್ಸಾದವರ ಆರೈಕೆಗಾಗಿ, ಮತ್ತು 11 ರಿಂದ 19 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಹದಿಹರೆಯದವರ ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಯ ಉತ್ತಮ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಲು.
ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳು:
- ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ ಮತ್ತು ಎರಡು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಬಡ್ತಿ, ವೇತನದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ, ವಸತಿ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿನ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುವುದು.
- ಎರಡು-ಮಕ್ಕಳ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸೇವೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವೇತನ ಬಡ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ, ಪೂರ್ಣ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ 12 ತಿಂಗಳ ಪಿತೃತ್ವ ರಜೆ ಅಥವಾ ಮಾತೃತ್ವ ರಜೆಯ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಕೊಡುಗೆ ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ 3% ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕೊಡುಗೆ.
- ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿಡಲು ಇನ್ನೂ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವವರಿಗೆ, ನೀರು, ವಸತಿ, ಗೃಹ ಸಾಲ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಯ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡುವಂತಹ ವಿವಿಧ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದು.
- ಮಗುವಿನ ಪೋಷಕರು (ಪುರುಷ) ಸಂತಾನಹರಣ (vasectomy) ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿದರೆ, ಅವನು / ಅವಳು 20 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರೆಗೆ ಉಚಿತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ರಾಜ್ಯ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಧಿಯನ್ನು (State Population Fund) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ.
ಜಾಗೃತಿ ಸೃಷ್ಟಿ:
ಎಲ್ಲಾ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಕರಡು ಮಸೂದೆಯು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಅನ್ವಯಿಸುವಿಕೆ:
- ಈ ಶಾಸನದ ನಿಬಂಧನೆಯು ವಿವಾಹಿತ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಸು ಹುಡುಗನಿಗೆ 21 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಗೆ 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರಬಾರದು.
- ನೀತಿಯು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ – ಅದನ್ನು ಯಾರ ಮೇಲೂ ಒತ್ತಾಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
ಅಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಆಹಾರ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ಯೋಗ್ಯವಾದ ವಸತಿ, ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರವೇಶ, ಆರ್ಥಿಕ / ಜೀವನೋಪಾಯದ ಅವಕಾಶಗಳು, ದೇಶೀಯ ಬಳಕೆಗೆ ವಿದ್ಯುತ್, ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಜೀವನ ಸೇರಿದಂತೆ ಮಾನವ ಜೀವನದ ಮೂಲಭೂತ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಆಗಿದೆ.
ಮಸೂದೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಗಳು:
- ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಲು ತಜ್ಞರು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
- ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯ ಹೊರೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ಅಸಮಾನವಾಗಿ ಬೀಳುವುದರಿಂದ, ಈ ನೀತಿಯ ಅನುಷ್ಠಾನದೊಂದಿಗೆ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಸಂತಾನಹರಣವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಕಠಿಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು ಅಸುರಕ್ಷಿತ ಗರ್ಭಪಾತ ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣ ಹತ್ಯೆಯಂತಹ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನ ಹರಣ ಶಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.ಇಂತಹ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಈ ಹಿಂದೆ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಲಾಗಿದೆ.
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ:
- ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಎರಡಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸದಂತೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸೇರುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ಕಠಿಣ ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸರ್ಕಾರ ಮುಂದಾಗಿದೆ.
- ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಸೂದೆಯ ಕರಡಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ನೀತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವುದರಿಂದ, ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅಥವಾ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆಯುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯದ ಕಾನೂನು ಆಯೋಗ (UPSLC) ಹೇಳುವಂತೆ ಈ ನಿಯಮಗಳು ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (ನಿಯಂತ್ರಣ, ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ) ಮಸೂದೆ, 2021 ಎಂಬ ಕರಡಿನ ಭಾಗವಾಗಿವೆ.
- ರಾಜ್ಯ ಕಾನೂನು ಆಯೋಗವು ರಾಜ್ಯದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಕರಡು ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದೆ’ ಎಂದು ಯುಪಿಎಸ್ಎಲ್‌ಸಿ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ತರುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಜುಲೈ 19 ಕೊನೆಯ ದಿನವಾಗಿದೆ.
- ‘ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ಯೋಜನೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಇಡೀ ಸೇವೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಇನ್‌ಕ್ರಿಮೆಂಟ್ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಕೊಡುಗೆ ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಶೇ. 3ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಸಂಬಳದೊಂದಿಗೆ 12 ತಿಂಗಳ ಮಾತೃತ್ವ ಮತ್ತು ಪಿತೃತ್ವ ರಜೆ.’ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಈ ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿವೆ.
- ಕಾಯಿದೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಧಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗುವುದು. ಸರ್ಕಾರದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತೃತ್ವ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
- ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಎನ್‌ಜಿಒಗಳು ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ಮಾತ್ರೆಗಳು, ಕಾಂಡೋಮ್‌ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುತ್ತವೆ, ಸಮುದಾಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೂಲಕ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆ ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ, ಹೆರಿಗೆ, ಜನನ ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳ ಕಡ್ಡಾಯ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಮಸೂದೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
- ಎಲ್ಲಾ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂದು ಕರಡು ಮಸೂದೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಉತ್ತೇಜನ ಕ್ರಮ:
ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ನೀತಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಪಾಲಿಸುವವರಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಇದು ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
- ಒಟ್ಟು ಸೇವಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವೇತನ ಬಡ್ತಿ.
- ಪೂರ್ಣ ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆ ಸಹಿತ 12 ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ತಾಯ್ತನ/ಪಿತೃತ್ವ ರಜೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ, ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಕೊಡುಗೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ 3ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕೊಡುಗೆ.
ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ:
ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ತರಲು ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಕರಡು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
- ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ನಿಧಿಯೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕು.
- ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಾಯ್ತನ ಆರೈಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಬೇಕು.
- ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಸೇವಾ ಸಂಘಟನೆಗಳ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕು.
- ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ನಿರೋಧಕ ಮಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ವಿತರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು.
- ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಮುದಾಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೂಲಕ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು.
- ಗರ್ಭಧಾರಣೆ, ಹೆರಿಗೆ, ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕು.
- ಪ್ರೌಢಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಬೋಧಿಸಬೇಕು.
ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣ: ದೋಷಪೂರಿತ ನೀತಿಯಿಂದ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮ:
- ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರವು ಕರಡು ಮಸೂದೆಯೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ‘ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ ಜನಸಂಖ್ಯಾ (ನಿಯಂತ್ರಣ, ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ) ಮಸೂದೆ–2021’ ಹೆಸರಿನ ಈ ಕರಡುವಿನ ಪ್ರಕಾರ, ‘ಇಬ್ಬರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ಅವರು ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರಿಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಬಡ್ತಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಯಾವುದೇ ಸಹಾಯಧನ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ’.
- ಈ ಕರಡು ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದೆ. ‘ರಾಜ್ಯದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಸೀಮಿತವಾದವು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ ಮಾತ್ರವೇ ಈ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ’ ಎಂದೂ ಕರಡುವಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ನೀತಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಹಲವು ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನೂ ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
- ಅಸ್ಸಾಂ ಸರ್ಕಾರ ಈ ಹಿಂದೆಯೇ ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದೆ. ‘ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನೀತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿಸಿ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು’ ಎಂದು ಅಸ್ಸಾಂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವ ಶರ್ಮಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇಬ್ಬರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನಿರಾಕರಿಸುವ ನಿಯಮವನ್ನು ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಜನರ ಹಕ್ಕನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸಿವೆ.
- ಸರ್ಕಾರಿ ಸವಲತ್ತುಗಳಿಗೂ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೂ ನಂಟು ಕಲ್ಪಿಸುವಂತಹ ಪ್ರಯತ್ನವು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮ ಎನ್ನದೆ ವಿಧಿಯಿಲ್ಲ. ಇದು ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕವೂ ಹೌದು. ಜೊತೆಗೆ ಇದು ಕೋಮು ಆಯಾಮವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಅಸ್ಸಾಂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿ ಕುರಿತು ವಿವರಿಸುವಾಗ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮುದಾಯದ ಬಗೆಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿರುವುದು ಈ ಅಂಶವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಳದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳೆದ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಂತಹ ಆತಂಕ ಈಗಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಏರಿದಂತೆಯೇ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯೂ ಆಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಈಗ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ಸತ್ಯ. ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2050ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಶೃಂಗಕ್ಕೇರಲಿದ್ದು, ಬಳಿಕ ಇಳಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಮನುಷ್ಯ ಫಲವತ್ತತೆಯ ದರ ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆ. 1992-93ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಫಲವತ್ತತೆ ದರ (TFR) 3.4ರಷ್ಟು ಇದ್ದುದು, 2015-16ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ 2.2ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಎಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯೇ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ. ಫಲವತ್ತತೆ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವ ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವು ಹಿಂದೂಗಳು, ಮುಸ್ಲಿಮರು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮೀಯರಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಆ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಗುರುತಿಸಿದೆ. ಫಲವತ್ತತೆಯ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವುದು ಹಿಂದೂಗಳಿಗಿಂತ ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲೇ ಅಧಿಕ ಎಂದೂ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹೇಳಿದೆ.
- ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತತೆಯ ದರವು ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲಿ, ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರಮಾಣ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ದರವಾದ 2.1ರಷ್ಟು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಇನ್ನೂ ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಿಲ್ಲ. ಮುಸ್ಲಿಮರ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು, ಬಡತನ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಇರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಸಮುದಾಯದ ಫಲವತ್ತತೆ ದರ ಹೆಚ್ಚು ಇದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ.
- ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮುದಾಯವೊಂದರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತೀವ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ ಆಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಸಂಕಥನದಲ್ಲಿ ಹುರುಳಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲೂ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಹೇರಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿವೆ ಎಂಬುದು ಜಾಗತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ.
- ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ‘ಒಂದು ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಮಗು’ ಎಂಬ ಕಠಿಣ ನೀತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಸಡಿಲಿಸಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳೇ ಉರುಳಿವೆ. ಈಗ ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕುಟುಂಬ ಮೂವರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರಿ ನಿರಾಕರಣೆ, ಸೌಕರ್ಯ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾತಾಂತ್ರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸುವ ನೀತಿಯು ದೋಷಪೂರಿತವಾದುದು. ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವಂತಹುದು.
- ಬಡವರಿಗೆ, ತುಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರಿಗೆ ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಅಗತ್ಯ ಹೆಚ್ಚು. ಇಂತಹ ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ– ಆರ್ಥಿಕ ಬಲವರ್ಧನೆಗೆ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಶ್ರಮಿಸಬೇಕು. ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸವಲತ್ತು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ತರವಲ್ಲ. ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ- ಆರ್ಥಿಕ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಎತ್ತರಿಸಲು ಆರೋಗ್ಯ, ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡುವುದೇ ಸರ್ಕಾರವೊಂದರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.
- ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂ ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶಿತ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನೀತಿಯು ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರೇರಿತವಾದದ್ದೇ ವಿನಾ ಜನರ ಜೀವನಮಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದ್ದಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೇ ಎದ್ದು ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ ಯಾದರೂ ಇದನ್ನು ಕೂಲಂಕಶವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಮುಂದುವರೆಯಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ವಿವಿಧ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ನೇಮಕಾತಿ,ವಿವಿಧ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಅಧಿಕಾರಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು.
ಸ್ಪೀಕರ್, ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರ ಚುನಾವಣೆ:
(Electing a Speaker, Deputy Speaker)
ಸಂದರ್ಭ:
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ‘ಸ್ಪೀಕರ್’ ಹುದ್ದೆ ಈ ವರ್ಷದ ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದು, ವಿಧಾನಸಭೆ ಅಧಿವೇಶನವನ್ನು ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ, ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ (Deputy Speaker) ಹುದ್ದೆಗಳು ಖಾಲಿ ಇವೆ.
ಸದನದ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ಹುದ್ದೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ:
ಸಂವಿಧಾನದ 93 ನೇ ವಿಧಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 178 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮಾಡಲಾದ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, “ಸದನವು ತನ್ನ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಅದರ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು / ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ದಿನಾಂಕವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ನಂತರ, ಚುನಾಯಿತ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಆಯಾ ಸದನಗಳ ಸಂಸದರು/ ಶಾಸಕರು ಈ ಪದವಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳು:
- ಸ್ಪೀಕರ್ “ಸದನದ ಪ್ರಧಾನ ವಕ್ತಾರ, ಅವರು ಅದರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಅದರ ಏಕೈಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ”.
- ಸದನದ ನಡಾವಳಿ ಮತ್ತು ಸಂಸತ್ತಿನ ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಜಂಟಿ ಸಭೆಗಳ ಕುರಿತು ಸ್ಪೀಕರ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಮಸೂದೆ ‘ಹಣಕಾಸು ಮಸೂದೆಯೋ’ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂದು ಸ್ಪೀಕರ್ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದು ‘ಮನಿ ಬಿಲ್’ ಆಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಇತರ ಸದನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರನ್ನು ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಲೋಕಸಭೆಯ ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.
- ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ‘ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಪೀಕರ್’ ಅವರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಅವರ ವೇತನವನ್ನು ‘ಭಾರತದ ಏಕೀಕೃತ ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ’ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಮಸೂದೆಯ ಕುರಿತು ಚರ್ಚಿಸುವಾಗ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚರ್ಚೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರು ಸ್ಪೀಕರ್‌ಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಂಬೋಧಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಮಯದ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ರಾಜ್ಯಗಳು:
‘ಸದನದ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಸ್ಪೀಕರ್’ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ ಅಥವಾ ಸಮಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿಲ್ಲ. ಈ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣೆಯ ನಡಾವಳಿಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಶಾಸಕಾಂಗಗಳಿಗೆ ಬಿಡಲಾಗಿದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ‘ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ’ ಹುದ್ದೆಗಳ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಮಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ:
- ಹರಿಯಾಣ ವಿಧಾನಸಭೆ ಸ್ಪೀಕರ್ ಚುನಾವಣೆ, ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಆದಷ್ಟು ಬೇಗ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ತದನಂತರ, ಇದರ ಏಳು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಖಾಲಿ ಇದ್ದರೆ, ಶಾಸಕಾಂಗದ ಮುಂದಿನ ಅಧಿವೇಶನದ ಮೊದಲ ಏಳು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಬೇಕು.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ:
- ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ‘ಸ್ಪೀಕರ್’ ಹುದ್ದೆ ಖಾಲಿ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಖಾಲಿ ಇರುವ ದಿನಾಂಕದಿಂದ 15 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹುದ್ದೆಗೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಸಮಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಮೊದಲ ಚುನಾವಣೆಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಸ್ಪೀಕರ್ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಖಾಲಿ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು 30 ದಿನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು:ಅನಿವಾಸಿ ಭಾರತೀಯರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು.
‘ರೈಟ್ ಟು ರಿಪೇರ್’ ಮೂಮೆಂಟ್ ಎಂದರೇನು?
(What is the ‘right to repair’ movement?)
ಸಂದರ್ಭ:
ರೈಟ್ ಟು ರಿಪೇರ್, ಅಂದರೆ ‘ರಿಪೇರಿ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕು’, ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಸ್ವಂತವಾಗಿ ಸರಿಪಡಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಆ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ರಿಪೇರಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಚಳವಳಿಯ ಗುರಿಯು,ಕಂಪನಿಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಬಿಡಿ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ರಿಪೇರಿಗಾಗಿ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಬೇಕು, ಇದರಿಂದ ಈ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಉಳಿಸಬಹುದು.
- ಈ ಚಳುವಳಿಯ ಬೇರುಗಳು 1950 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಯುಗದ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ.
ಈ ಚಳುವಳಿ ಏಕೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು? ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಉದ್ದೇಶವೇನು?
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ತಯಾರಕರು ‘ಯೋಜಿತ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ’ (Planned Obsolescence) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ – ಇದರರ್ಥ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸೀಮಿತ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇದು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಅಪಾರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇದಲ್ಲದೆ, ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನ ತಯಾರಕರ ಕರುಣೆಗೆ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಈ ಉತ್ಪನ್ನ ತಯಾರಕರು ಈ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಯಾರು ಸರಿಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಹೀಗಾಗಿ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವುದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ ತುಂಬಾ ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರವಾಗುತ್ತದೆ.
ದುರಸ್ತಿ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕಿನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ಸಣ್ಣ ದುರಸ್ತಿ ಅಂಗಡಿಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುವುದರಿಂದ ಈ ಅಂಗಡಿಗಳ ವ್ಯವಹಾರ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ‘ರೈಟ್ ಟು ರಿಪೇರ್ ’ಕಾನೂನುಗಳು
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತದ ದೇಶಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ‘ದುರಸ್ತಿ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕು’ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ.
- ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಗ್ಯಾಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವ ತಯಾರಕರು ವಿಧಿಸಿರುವ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಫೆಡರಲ್ ಟ್ರೇಡ್ ಕಮಿಷನ್‌ಗೆ ಕರೆ ನೀಡುವ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಆದೇಶಕ್ಕೆ ಯುಎಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೋ ಬೈಡನ್ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.
- ಯು.ಕೆ ರೈಟ್ ಟು ರಿಪೇರ್ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ, ಅದು ಟಿವಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆ ತೊಳೆಯುವ ಯಂತ್ರಗಳಂತಹ ದೈನಂದಿನ ಬಳಕೆಯ ಗ್ಯಾಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಮತ್ತು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಸುಲಭವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಚಳುವಳಿಗೆ ಯಾರು ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ?
ಈ ಆಂದೋಲನವು ಟೆಕ್ ದೈತ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳಾದ ಆಪಲ್ ಮತ್ತು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನಿಂದ ತೀವ್ರ ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.
- ಅವರ ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ದುರಸ್ತಿ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಹವ್ಯಾಸಿ ದುರಸ್ತಿ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ತೆರೆಯುವುದರಿಂದ ಶೋಷಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾಧನಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದ.
- ಅಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ದತ್ತಾಂಶ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
VSS ಯೂನಿಟಿ ವ್ಯೋಹನೌಕೆಯ ಸಬ್ ಆರ್ಬಿಟಲ್ ಹಾರಾಟ:
(VSS Unity spaceship’s suborbital flight)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಆರು ಜನರೊಂದಿಗೆ ನ್ಯೂ ಮೆಕ್ಸಿಕೊದಿಂದ ಹೊರಟ VSS ಯೂನಿಟಿ ಆಕಾಶನೌಕೆಯು, ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಮೊದಲು ಭೂಮಿಯಿಂದ 85 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರವನ್ನು ತಲುಪಿತು. ಅಂತಹ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಉಪ ಕಕ್ಷೀಯ ಹಾರಾಟ ಅಥವಾ “ಸಬ್ ಆರ್ಬಿಟಲ್ ಫ್ಲೈಟ್” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಬ್ ಆರ್ಬಿಟಲ್ ಎಂದರೇನು?
- ಭೂಮಿಯನ್ನು ಪರಿಭ್ರಮಿಸಲು ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವೇಗ ಮಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಬೇಕು. ಒಂದು ವಸ್ತುವು ಗಂಟೆಗೆ ಸುಮಾರು 28,000 ಕಿಮೀ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸಿದರೆ, ಅದು ವಾತಾವರಣವನ್ನು ದಾಟಿ ಅದರ ಮೇಲಿರುವ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ.
- ಈ ವೇಗದಲ್ಲಿ, ಭೂಮಿಯ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಉಪಗ್ರಹವು ಭೂಮಿಯ ಕಡೆಗೆ ಚಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಈ ರೀತಿಯ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ, ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು “ತೂಕವಿಲ್ಲದ” ಸ್ಥಿತಿಯ ಕೆಲವು ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಂತಹ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮಹತ್ವ:
- ಮೈಕ್ರೊಗ್ರಾವಿಟಿಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಲು ಕಕ್ಷೀಯ ವಿಮಾನಗಳು ‘ಅಥವಾ’ ಸಬೋರ್ಬಿಟಲ್ ಫ್ಲೈಟ್‌ಗಳು ‘ಸಹಾಯಕವಾಗಿವೆ.
- ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಜನರನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅವು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
- ಶೂನ್ಯ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಅನುಕರಿಸಲು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಳಸುವ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಯಾರಾಬೋಲಿಕ್ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ಸಬ್ ಆರ್ಬಿಟಲ್ ವಿಮಾನಗಳು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿರಬಹುದು.
ಯೂನಿಟಿ 22” ಮಿಷನ್ ಕುರಿತು:
- ‘ಯೂನಿಟಿ 22’ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ, ‘ವರ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾಲಕ್ಟಿಕ್’ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ‘ಯೂನಿಟಿ’ ರಾಕೆಟ್ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯು ಜುಲೈ 11 ರಂದು ದೂರದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಯಾನ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ.
- ಇದು ‘ವಿಎಸ್ಎಸ್ ಯೂನಿಟಿ’ಯ 22 ನೇ ಮಿಷನ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಇದು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಂದಿಗೆ ‘ವರ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ’ ನಾಲ್ಕನೇ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹಾರಾಟವಾಗಲಿದೆ.
- ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ, ವರ್ಜಿನ್ ಗ್ರೂಪ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ರಿಚರ್ಡ್ ಬ್ರಾನ್ಸನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಮಿಷನ್ ತಜ್ಞರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುವುದು. ರಿಚರ್ಡ್ ಬ್ರಾನ್ಸನ್, ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ.
ಮಿಷನ್ ನ ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ‘ಯೂನಿಟಿ 22’ ಕ್ಯಾಬಿನ್ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಅನುಭವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವತ್ತ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಪ್ರಸ್ತುತ, ವರ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾಲಕ್ಟಿಕ್ 2022 ರಲ್ಲಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯೋಜಿಸುವ ಮೊದಲು ಎರಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪರೀಕ್ಷಾ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುವುದು.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವ:
- ಭಾರತ ಮೂಲದ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ‘ಸಿರಿಶಾ ಬಾಂಡ್ಲಾ’ (Sirisha Bandla) ‘ಯೂನಿಟಿ 22’ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಭಾಗವಾಗಲಿದ್ದಾರೆ.
- ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಮತ್ತು ಸುನೀತಾ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನಂತರ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಹೋದ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮೂರನೇ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಲಿದ್ದಾರೆ.
- ‘ಸಿರಿಶಾ ಬಾಂಡ್ಲಾ’ಗೆ ಮೊದಲು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಹೋದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ‘ರಾಕೇಶ್ ಶರ್ಮಾ’.
VSS ಯೂನಿಟಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯ ವಿಶೇಷತೆ:
- ವರ್ಜಿನ್ ಗ್ಯಾಲಕ್ಸಿಯ ಸಬೋರ್ಬಿಟಲ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯನ್ನು ‘ವೈಟ್ ನೈಟ್ ಟು’ (White Knight Two) ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಏರ್ ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್ ಮೂಲಕ ಕೆಳಗಿನಿಂದ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಉಡಾಯಿಸಲಾಯಿತು.
- ಈ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಸುಮಾರು 90 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾರಬಲ್ಲದು. ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಕೆಲವು ನಿಮಿಷಗಳ ತೂಕವಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಿಂದ ಭೂಮಿಯ ದುಂಡಗಿನ / ವಕ್ರತೆಯ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡಲು ಈ ದೂರವು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ.
(Space ship = ಗಗನನೌಕೆ, ಆಕಾಶನೌಕೆ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ, ವ್ಯೋಹನೌಕೆ).
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ನಾಸಾದ ವೈಪರ್ ಮಿಷನ್:
(NASA’s VIPER Mission)
ಸಂದರ್ಭ:
ನಾಸಾ ತನ್ನ ವೊಲಟೈಲ್ಸ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟಿಗೇಟಿಂಗ್ ಪೋಲಾರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರೇಶನ್ ರೋವರ್ (VIPER) (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) ಅನ್ನು 2023 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
ನಾಸಾ ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಮಾನವ ಜೀವನ ಸಾಧ್ಯವೇ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದಾಗಿದೆ.
ವೈಪರ್ ಮಿಷನ್ ಬಗ್ಗೆ:
- VIPER ಮೊಬೈಲ್ ರೋಬೋಟ್ ಆಗಿದೆ.
- ಇದು ಇತರ ಯಾವುದೇ ಆಕಾಶಕಾಯದ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವ ಮೊದಲ ಮಿಷನ್ ಆಗಿದೆ.
- ನಾಸಾದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉಡ್ಡಯನ ಪೇಲೋಡ್ ಸೇವೆಗಳು (Commercial Lunar Payload Services – CLPS) 100 ದಿನಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಅವಧಿಗೆ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ.
ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುವುದು.
- ಚಂದ್ರನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ನಕ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು.
- ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು.
ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮಹತ್ವ:
VIPER ನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಆರ್ಟೆಮಿಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಡಿಯಲ್ಲಿ “ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಸ್ತೃತ ವಾಸ್ತವ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರು ಮತ್ತು ಜೀವ ಉಳಿಸುವ ಇತರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಭವಿಷ್ಯದ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸೈಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.”
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಸರ್ಕಾರವು,‘ಫ್ಲೆಕ್ಸ್-ಇಂಧನ’ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಿದೆ:
(Govt to issue guidelines for ‘flex-fuel’ vehicles)
ಸಂದರ್ಭ:
ಅಕ್ಟೋಬರ್ ವೇಳೆಗೆ ಫ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎಂಜಿನ್ (flex engines) ಬಳಸಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಇಂಧನ ವಾಹನಗಳ (flexible fuel vehicles– FFVs) ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಿದೆ.
ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಯೋಜಿತ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಎಂಜಿನ್ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಇಂಧನ ವಾಹನಗಳು (FFVs) ಯಾವುವು?
- FFV ಎನ್ನುವುದು ವಿವಿಧ ಹಂತದ ಎಥೆನಾಲ್ ಮಿಶ್ರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಗ್ಯಾಸೋಲಿನ್ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿತ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಚಲಿಸಬಲ್ಲ ವಾಹನಗಳ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
- ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲ್ ಫ್ಯೂಯಲ್ ವೆಹಿಕಲ್ ಗಳು, ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಿಶ್ರ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರ ಇಂಧನವಿಲ್ಲದೆ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ.
- FFVಗಳು ಶೇಕಡಾ 84 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಥೆನಾಲ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಪೆಟ್ರೋಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- FVVಗಳು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳಾದ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹಾನಿಕಾರಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
- ಪ್ರಸ್ತುತ,ಪರ್ಯಾಯ ಇಂಧನವಾದ ಎಥೆನಾಲ್ ಬೆಲೆ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್‌ಗೆ 60-62 ರೂ. ಆಗಿದ್ದರೆ ದೇಶದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್‌ಗೆ 100 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಎಥೆನಾಲ್ ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯರು ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್‌ಗೆ 30-35 ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ, FVVಗಳು ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶೇಷ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವಿವಿಧ ಮಿಶ್ರಣಗಳ ಎಥೆನಾಲ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲು ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
- ಅಲ್ಲದೆ, ಈ ವಾಹನಗಳು ಜನವರಿ 2003 ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಸಚಿವಾಲಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಎಥೆನಾಲ್ ಬ್ಲೆಂಡೆಡ್ ಪೆಟ್ರೋಲ್ (Ethanol Blended Petrol -EBP) ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ತಾರ್ಕಿಕ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿದೆ.
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜೋಳ, ಸಕ್ಕರೆ ಮತ್ತು ಗೋಧಿಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವುದರಿಂದ, ಎಥೆನಾಲ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಕಡ್ಡಾಯ ಮಿಶ್ರಣವು ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಒಟ್ಟಾರೆ ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ, ಎಥೆನಾಲ್ ಅನ್ನು ವಾಹನ ಇಂಧನವಾಗಿ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಆಮದು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ದೇಶವು ತನ್ನ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಅಗತ್ಯತೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 80 ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಮದು ಮೂಲಕ ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಎಫ್‌ಎಫ್‌ವಿಗಳನ್ನು (FFVs) ಬಳಸುವ ಅನನುಕೂಲಗಳು / ಸವಾಲುಗಳು:
- ಗ್ರಾಹಕರ ಸ್ವೀಕಾರ:100 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬಳಸಿ ಚಾಲನೆಗೊಳ್ಳುವ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ FVV ಗಳ, ಮಾಲೀಕತ್ವದ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಚಲಾಯಿಸುವ ವೆಚ್ಚವು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರ ಸ್ವೀಕಾರವು (Customer acceptance) ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.
- ಅಧಿಕ ಚಾಲನಾ ವೆಚ್ಚ: ವಾಹನವು, 100 ರಷ್ಟು ಎಥೆನಾಲ್ (E 100) ಬಳಸಿ ಚಾಲನೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅದರ ಚಾಲನಾ ವೆಚ್ಚವು (ಕಡಿಮೆ ಇಂಧನ ದಕ್ಷತೆಯಿಂದಾಗಿ) ಶೇಕಡಾ 30 ಕ್ಕಿಂತ (100% ಪೆಟ್ರೋಲ್ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ) ಅಧಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಫ್ಲೆಕ್ಸ್ ಇಂಧನ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚದಾಯಕ: ಪೆಟ್ರೋಲ್‌ಗಿಂತ ಎಥೆನಾಲ್ ವಿಭಿನ್ನ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಫ್ಲೆಕ್ಸ್ ಇಂಧನ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಗ್ಯಾಸೋಲಿನ್‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಎಥೆನಾಲ್ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ (40 ಪ್ರತಿಶತ) ಕ್ಯಾಲೋರಿಫಿಕ್ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ,ಮತ್ತು ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆಯ ‘ಸುಪ್ತ ಶಾಖ’ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
- ಎಥೆನಾಲ್ ಸಹ ದ್ರಾವಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನ್‌ನೊಳಗಿನ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ತೈಲ ಪದರವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಎಂಜಿನ್ ಒಡೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಹಾಳಾಗಬಹುದು.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಲೆಮ್ರು ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶ:
(Lemru Elephant Reserve)
- ಲೆಮ್ರು ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವು, ಛತ್ತೀಸಗಡ ದಲ್ಲಿದೆ.
- ಇದನ್ನು,2005 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 2007 ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರದ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯಿತು.
- ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನಿಂದ ಆನೆಗಳು ಛತ್ತೀಸಗಡ ಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾನವ-ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರಲು ಕಾರಣ?
- ಉದ್ದೇಶಿತ ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು 1,995 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ.ನಿಂದ 450 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ ಇಳಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಯೋಜಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದೆ.
- ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಅನೇಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು ನಿರುಪಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
- ಮೀಸಲು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ ಪ್ರದೇಶವು ಹಸ್ಡಿಯೊ ಅರಣ್ಯ ಕಾಡುಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಇದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಜೈವಿಕ ವಲಯವಾಗಿದೆ.
ಬ್ರಯಮ್ ಭಾರತಿಯೆನ್ಸಿಸ್:
(Bryum bharatiensis)
- ಇತ್ತೀಚಿಗೆ,ಭಾರತದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಪಾಚಿ ಪ್ರಭೇದವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.
- ಇದಕ್ಕೆ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಸಂಶೋಧನ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಭಾರತಿ ನಂತರ ಬ್ರಿಯಮ್ ಭಾರತಿಯೆನ್ಸಿಸ್ (Bryum bharatiensis) ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.
- ಇದು, ಭಾರತೀಯ ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಮಿಷನ್ ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಮೊದಲ ಸಸ್ಯ ಪ್ರಭೇದವಾಗಿದೆ.
