ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು ಉಳಿದಿರುತ್ತವೆ: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ.
2. ಕರೆನ್ ಬಂಡುಕೋರರು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಇಂಗಾಲದ ನೆಟ್ ಜೀರೋ ಉತ್ಪಾದಕರ ವೇದಿಕೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ತಿಯಾನ್ಹೆ ವ್ಯುಮಘಟಕ.
2. ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನೀರು.
3. MACS 1407.
4. ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ವಾಹನಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ- ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಧಾರಗಳು, ವಿಕಸನ, ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು, ಮಹತ್ವದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ರಚನೆ.
ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು ಉಳಿದಿರುತ್ತವೆ: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ:
(Delhi govt.’s responsibilities remain: Centre)
ಸಂದರ್ಭ:
ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಬಂಧಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಸರ್ಕಾರ ದೆಹಲಿ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯ್ದೆ’, 2021 (Government of National Capital Territory (GNCTD) Amendment Act, 2021), ಚುನಾಯಿತ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹೇಳಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಮಾರ್ಚ್ 24 ರಂದು ಸಂಸತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ‘GNCTD ಕಾಯ್ದೆಯು’ ದೆಹಲಿಯ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ (Lieutenant Governor – LG) ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಉದ್ದೇಶ:
- ಬಂಡವಾಳದ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು;
- ಚುನಾಯಿತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ (LG) ಅವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವುದು;ಮತ್ತು,
- ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ನಡುವೆ ಸೌಹಾರ್ದಯುತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು.
ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಮುಖ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
- ಈ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೆಹಲಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರ ಎಂದರೆ ‘ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್’ ಎಂದರ್ಥ.
- ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ, ದೆಹಲಿ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ‘ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್’ಗೆ ಆ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ವಿವೇಚನಾಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಳಿ (ಅಥವಾ ದೆಹಲಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್) ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮೊದಲು ‘ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್’ ಗೆ ‘ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ನೀಡಲು’ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸಚಿವರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಸರ್ಕಾರವು ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ‘ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್’ ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡೆಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಈಗಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆ ಏನು?
- ಕಾಯ್ದೆಯು ಅಧಿಕಾರ ಹಂಚಿಕೆ ಕುರಿತು ಚುನಾಯಿತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ (LG) ನಡುವಿನ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಿದೆ.
- ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ ಅವರಿಗೆ ಈ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ತಜ್ಞರು ವಿಭಿನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಕೆಲವು ತಜ್ಞರು, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸವಾಲನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಇದು ಸರಿಯಾದ ಹೆಜ್ಜೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
- ಕೆಲವು ತಜ್ಞರು ಕಾಯಿದೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಸಮಯದ ಸವಾಲಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾ, ಈ ಕಾಯ್ದೆಯು ಚುನಾಯಿತ ಪ್ರಜಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಂದು ಹೊಡೆತದಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಹೀನರನ್ನಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚುನಾಯಿತವಲ್ಲದ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಡುವೆ ಘರ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ದೆಹಲಿಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೇಗಿದೆ?
- ಸಂವಿಧಾನದ (69ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯ್ದೆ 1991 ರ ಪ್ರಕಾರ 239 ಎಎ ವಿಧಿಯನ್ನು ಸಂವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಯಿತು.
- ಈಗಿರುವ ಕಾಯಿದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೆಹಲಿ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಪೊಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅದರ ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧಗಳು.
ಕಾರೆನ್ ಬಂಡುಕೋರರು:
(Karen rebels)
ಸಂದರ್ಭ:
ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದಂಗೆಯ ನಂತರ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಸೇನೆಯ ಹೊರಠಾಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಜನಾಂಗೀಯ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಕರೆನ್ ಬಂಡುಕೋರರು ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು, ಅದರ ನಂತರ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಸೈನ್ಯವು ಥಾಯ್ ಗಡಿಯ ಸಮೀಪವಿರುವ ಹಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಹೊರಠಾಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದೆ.
- ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಬಂಡುಕೋರ ಗುಂಪಾದ ಕರೆನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಯೂನಿಯನ್ (Karen National Union- KNU) ತನ್ನ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಸಾಲ್ವೀನ್ ನದಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೇನಾ ಶಿಬಿರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಯಾರು ಈ KNU?
- ಕರೆನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಯೂನಿಯನ್ (KNU) ಒಂದು ಪ್ರಬಲ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕರೆನ್, ಅಥವಾ ಕೇಯಿನ್ (Kayin) ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಜನಾಂಗೀಯ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಕರೆನ್ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕರೆನ್ ಸಮುದಾಯವು ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರಾಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ (self-determination) ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಇದರ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಕರೆನ್ ಸಮುದಾಯವು ಸುಮಾರು 1.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಸರಿಸುಮಾರು ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.
ಏನಿದು ಕರೇನ್ ಸಂಘರ್ಷ?
- ಆಗಿನ ಬರ್ಮಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರೋತ್ತರ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆನ್ ಸಮುದಾಯವು ರಾಜಕೀಯದ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಿಂದ ಅಂಚಿಗೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ತರುವಾಯ, 1949 ರಲ್ಲಿ, ಕರೆನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಯೂನಿಯನ್ (KNU) ದಂಗೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು, ಇದು ಸುಮಾರು 70 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮುಂದುವರೆಯಿತು.
- ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನ ರಾಜ್ಯಾಡಳಿತ ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಮರ್ ಸಮುದಾಯದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವು ಅದರ ಪ್ರಮುಖ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
- ಈ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ / ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅವರ ಮುಖ್ಯ ಬೇಡಿಕೆ ಏನು?
- ಕರೆನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳು 1949 ರಿಂದ ಕಾವ್ತೂಲಿ(Kawthoolei) ಎಂಬ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಇಂಗಾಲದ ನೆಟ್ ಜೀರೋ ಉತ್ಪಾದಕರ ವೇದಿಕೆ:
(Net Zero Producers’ Forum)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕತಾರ್, ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ, ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೆ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ‘ಸಹಕಾರ ವೇದಿಕೆ’ (cooperative forum) ಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ವೇದಿಕೆಯು ನೆಟ್ ಜೀರೋ (ನಿವ್ವಳ ಶೂನ್ಯ) ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ದೇಶಗಳು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ 40% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
‘ಇಂಗಾಲದ ನೆಟ್ ಜೀರೋ ಉತ್ಪಾದಕರ ವೇದಿಕೆ’ಯ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳು:
ನೆಟ್ ಜೀರೋ ಉತ್ಪಾದಕರ ವೇದಿಕೆಯು, “ಮೀಥೇನ್ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆ, ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಇಂಗಾಲದ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವುದು, ಶುದ್ಧ-ಶಕ್ತಿ, ಇಂಗಾಲದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆ /ಶೇಖರಣೆಗಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವುದು, ಹೈಡ್ರೋಕಾರ್ಬನ್ ಆದಾಯದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬನೆಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂದರ್ಭಗಳ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಇತರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ”.
ನಿವ್ವಳ ಶೂನ್ಯ / ನೆಟ್ ಜೀರೋ ಎಂದರೇನು?
- ಇಂಗಾಲ-ತಟಸ್ಥತೆ(Carbon neutrality) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ನೆಟ್- ಜೀರೋ, ಒಂದು ದೇಶವು ತನ್ನ ಒಟ್ಟು ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಶೂನ್ಯಕ್ಕೆ ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದರ್ಥವಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ‘ನಿವ್ವಳ-ಶೂನ್ಯ’ ಎನ್ನುವುದು ದೇಶದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ‘ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ’ ಸರಿದೂಗಿಸುವ (compensated) ಸನ್ನಿವೇಶವಾಗಿದೆ.
- ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾಡುಗಳಂತಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಇಂಗಾಲದ ಸಿಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಇಂಗಾಲದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ (Carbon Capture) ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಂತಹ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ತಿಯಾನ್ಹೆ ವ್ಯೋಮಘಟಕ:
(Tianhe module)
- ಚೀನಾ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ತನ್ನದೇ ಆದ ಖಾಸಗಿ ‘ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರ’ದ ಮೊದಲ ಘಟಕ (ಮಾಡ್ಯೂಲ್) ಇದಾಗಿದೆ.
- ಪ್ರಸ್ತುತ ಚೀನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯಾದ ಈ ಕೋರ್ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಅನ್ನು ‘ಲಾಂಗ್ ಮಾರ್ಚ್ -5 ಬಿ ರಾಕೆಟ್’ (Long March-5B rocket) ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ಕೆಳಗಿನ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಉಡಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಖಾಸಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಚೀನಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮೊದಲ ಹಂತ ಇದಾಗಿದೆ.
- ತಿಯಾನ್ಹೆ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಟಿಯಾಂಗಾಂಗ್ (Tiangong) ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಟಿಯಾಂಗಾಂಗ್ ಎಂದರೆ, ‘ದೇವಲೋಕದ ಅರಮನೆ‘ ಎಂದರ್ಥ.
- ಈ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗಗನನೌಕೆಗಳು ಕೆಲಕಾಲ ತಂಗಲು ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚೀನಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
- ತಿಯಾನ್ಹೆ ಯ ಉದ್ದ6 ಮೀಟರ್ ಇದ್ದು ಇದರ ವ್ಯಾಸ 4.2 ಮೀಟರ್ ಇದೆ. 22.5 ಟನ್ ತೂಕವಿರುವ ಇದು ಚೀನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಗಗನನೌಕೆ ಆಗಿದೆ.
ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನೀರು:
(World’s Oldest Water)
- ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ‘ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನೀರು’ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ‘ಜೀವನದ ಆರಂಭ’ದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.
- 2019 ರಲ್ಲಿ, ಟೊರೊಂಟೊ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಭೂವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಡಾ. ಬಾರ್ಬರಾ ಶೆರ್ವುಡ್ ಲುಲ್ಲರ್ ಅವರು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನೀರಿನ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ $1 ಮಿಲಿಯನ್ ಮೊತ್ತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಗೆರ್ಹಾರ್ಡ್ ಹರ್ಜ್‌ಬರ್ಗ್ ಕೆನಡಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು (Gerhard Herzberg Canada Gold Medal for Science and Engineering) ಪಡೆದರು.
- ಕೆನಡಾದ ಕಿಡ್ ಕ್ರೀಕ್ ಮೈನ್‌ನಲ್ಲಿ 2.4 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಆಳದಲ್ಲಿ ಈ ನೀರು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
- ಈ ನೀರು ಅತ್ಯಂತ ಲವಣಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿಗಿಂತ ಹತ್ತು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಉಪ್ಪಾಗಿದೆ.
MACS 1407:
- MACS 1407 ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಳುವರಿ ನೀಡುವ ಮತ್ತು ಕೀಟ ನಿರೋಧಕ ಸೋಯಾಬೀನ್ ಆಗಿದೆ.
- ಹೊಸದಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಈ ಪ್ರಭೇದವು ಅಸ್ಸಾಂ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಜಾರ್ಖಂಡ್, ಛತ್ತೀಸಗಡ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.
- ಹೊಸ ವಿಧವನ್ನು ಪುಣೆಯ ಎಂಎಸಿಎಸ್ – ಅಗರ್ಕರ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ [MACS – Agharkar Research Institute (ARI)] ನ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
- ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಡ್ಡ-ತಳಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು (cross breeding technique) ಬಳಸಿಕೊಂಡು MACS 1407 ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದರ ದಪ್ಪ ಕಾಂಡ, ನೆಲದ ಮೇಲಿರುವ ಬೀಜಕೋಶಗಳು (7 ಸೆಂ.ಮೀ.) ಮತ್ತು ಪಾಡ್ ಚದುರುವಿಕೆಗೆ ನಿರೋಧಕವಾಗಿದ್ದು, ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಸಹ ಇದು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.
- ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಇದು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.
ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ವಾಹನಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್:
ಮೋಟಾರು ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಚಾಲನಾ (self-driving) ವಾಹನಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ದೇಶ ಯುಕೆ ಆಗಿದೆ.
- ‘ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಲೇನ್ ಕೀಪಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್’ (ALKS) ಅನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ಪರಿಚಯಿಸಲಿದೆ –ಇದು ಕಾರುಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಲೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಸಂವೇದಕಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಚಾಲಕ ಸೂಚನೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಸ್ವಯಂ ಚಾಲನಾ ಕಾರುಗಳ ವೇಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಬ್ರೇಕ್‌ಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
- ALKS ಬಳಕೆಯು ಮೋಟಾರು ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗಂಟೆಗೆ ಗರಿಷ್ಠ 60 ಕಿ.ಮೀ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
