ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಉತ್ತಮ ಸರ್ಕಾರ ಸೂಚ್ಯಂಕ (CGGI).
2. ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಲಡಾಖ್ ಇಗ್ನೈಟೆಡ್ ಮೈಂಡ್ಸ್.
3. ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ದಂತಕ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಜುರಾಂಗ್.
2. ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಡಿ, ಸಿಇಒ, ನಿರ್ದೇಶಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ 70 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಿತಿ ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಿದ
2. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಏಕ ಸ್ಪಟಿಕ ಘಟಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಬಲ್ಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಸೇರಿದ ಭಾರತ.
3. ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಥಳಗಳು- ಸಾಹೇಲ್.
4. ಕೌಲೂನ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ / ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಪಾತ್ರ.
ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಉತ್ತಮ ಸರ್ಕಾರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ (CGGI):
(Chandler Good Government Index- CGGI)
ಸಂದರ್ಭ:
ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಗುಡ್ ಗವರ್ನಮೆಂಟ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ / ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಉತ್ತಮ ಸರ್ಕಾರ ಸೂಚ್ಯಂಕ ‘(Chandler Good Government Index- CGGI) ಸರ್ಕಾರಿ ವೃತ್ತಿಪರರಿಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರಿ ವೃತ್ತಿಪರರು (Government Practitioners) ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ವಾರ್ಷಿಕ ಸೂಚ್ಯಂಕವಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 104 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ.
- ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್ (CIG) ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಾಭರಹಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿದೆ.
ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಏಳು ಸ್ತಂಭಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ:
- ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ದೂರದೃಷ್ಟಿ;(Leadership and foresight)
- ಬಲವಾದ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿಗಳು;(robust laws and policies)
- ಬಲವಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು;(strong institutions)
- ಆರ್ಥಿಕ ಉಸ್ತುವಾರಿ;( financial stewardship)
- ಆಕರ್ಷಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ;( attractive marketplace)
- ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿ; ಮತ್ತು( global influence and reputation and)
- ಜನರ ಏಳಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು;( helping people rise.
ಸೂಚಂಕದ ಮಹತ್ವ:
ಉತ್ತಮ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ‘ಚಾಂಡ್ಲರ್ ಉತ್ತಮ ಸರ್ಕಾರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ’ವು (CGGI) ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸರ್ಕಾರದ ಬಲವಾದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
CGGI -2021 ರ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಮೊದಲ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿನ ಏಳು ದೇಶಗಳಿವೆ, ಆದರೂ ಅಗ್ರ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳು ನಾಲ್ಕು ಖಂಡಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ, ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಸಿಂಗಾಪುರ, ಓಷಿಯಾನಿಯಾದಿಂದ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕ ಖಂಡದಿಂದ ಕೆನಡಾ.
- ಮೊದಲ ಹತ್ತು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಕಾರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳಾಗಿವೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದ ಜನಸಮುದಾಯದವರಿಗೆ ಇರುವ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಯೋಜನೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ; ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು,ಕಾನೂನುಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ದುರ್ಬಲ ವಿಭಾಗಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಲಡಾಖ್ ಇಗ್ನೈಟೆಡ್ ಮೈಂಡ್ಸ್:
(Project Ladakh Ignited Minds)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಲಡಾಖ್‌ನ ಯುವಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಲಡಾಖ್ ಇಗ್ನೈಟೆಡ್ ಮೈಂಡ್ಸ್: ಉತ್ಕೃಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆ ಕೇಂದ್ರ (Ladakh Ignited Minds: A Centre of Excellence and Wellness) ಅನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ:
ಹಿಂದುಳಿದ ಲಡಾಖಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ದೇಶದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಅನುಷ್ಠಾನ:
- ‘ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್’ (HPCL) ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಮತ್ತು ಫ್ಯೂರಿ ಕಾರ್ಪ್ಸ್ (Fire and Fury Corps of Indian Army ) ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (NIEDO) ಇದನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಯುವಕರಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಿದೆ.
- ಮೊದಲ ಬ್ಯಾಚ್‌ನಲ್ಲಿ 20 ಬಾಲಕಿಯರು ಸೇರಿದಂತೆ ಲೇಹ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ 45 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಜೆಇಇ ಮತ್ತು ನೀಟ್ ಪ್ರವೇಶ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತ ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆದರ ಸಂಬಂಧಗಳು.
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ದಂತಕ್:
(Project DANTAK)
ಸಂದರ್ಭ:
ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ದಂತಕ್ ಅಥವಾ ದಂತಕ್ ಯೋಜನೆಯು ಭೂತಾನ್ ನಲ್ಲಿ 60 ವಸಂತಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಕುರಿತು:
- ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ದಂತಕ್ ಅನ್ನು 24 ಏಪ್ರಿಲ್ 1961 ರಂದು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು.
- ಭೂತಾನ್‌ನ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದ ಅಪಾರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಮೋಟಾರು ಸ್ನೇಹಿ ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ದಂತಕ್‌ಗೆ ವಹಿಸಲಾಯಿತು.
ಯೋಜನೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಮನಾರ್ಹ ಕಾರ್ಯಗಳು:
ಪಾರೋ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ, ಯೋನ್‌ಫುಲಾ ಏರ್‌ಫೀಲ್ಡ್, ಥಿಂಫು – ತ್ರಾಸಿಗಂಗ್ ಹೆದ್ದಾರಿ, ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಜಲ ವಿದ್ಯುತ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಶೆರುಬ್ಸೆ ಕಾಲೇಜು ನಿರ್ಮಾಣ, ಕಾಂಗ್ಲುಂಗ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ಹೌಸ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
- ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಭೂತಾನ್ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ಜನರ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ದಂತಕ್ ಯೋಜನೆಯು ಭೂತಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ.
- ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದಂತಕ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಈ ತರಹದ ಮೊದಲ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಾಗಿವೆ.
- ರಸ್ತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಆಹಾರ ಮಳಿಗೆಗಳು ಭೂತಾನ್ ಜನರನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಗೆ / ಭಕ್ಷ್ಯ ಬೊಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದವು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರದ ಅಭಿರುಚಿಯನ್ನು ಭೂತಾನ್ ಜನರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದವು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ.
ಜುರಾಂಗ್:
(Zurang)
ಸಂದರ್ಭ:
ಚೀನಾದ ಮೊದಲ ಮಾರ್ಸ್ ರೋವರ್‌ಗೆ ಅದರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಗ್ನಿ ದೇವರ ಹೆಸರಾದ ಜುರಾಂಗ್ (Zurang) ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.
- ರೋವರ್ ಅನ್ನು ಚೀನಾ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿದ ಟಿಯಾನ್ವೆನ್ -1 ಪ್ರೊಬ್ ನಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ 24 ರಂದು ಟಿಯಾನ್ವೆನ್ -1 ಪ್ರೊಬ್ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ತಲುಪಿದ್ದು, ಗ್ರಹದ ಮೇಲಿನ ಜೀವದ ಕುರುಹು / ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಇಳಿಯಲಿದೆ.
ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
2019 ರಲ್ಲಿ, ಚೀನಾವು ಚಂದ್ರನಲ್ಲಿ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಪರಿಶೋಧಿಸಲಾದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತನಿಖೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, 1970 ರ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚಂದ್ರನ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ತಂದ ದೇಶವಾಯಿತು.
ಹಿಂದಿನ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಂತರ, ಚೀನಾ ಮಂಗಳಕ್ಕೆ ರೋಬೋಟ್ ರೋವರ್ ಕಳುಹಿಸಿದ ಮೂರನೇ ದೇಶವಾಗಲಿದೆ.
ಟಿಯಾನ್ವೆನ್ -1 ಬಗ್ಗೆ: ( About Tianwen-1)
- ಚೀನಾದ ಮೊದಲ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಶೋಧವನ್ನು ಟಿಯಾನ್ವೆನ್ -1 ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು , ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಹುಕ್ಸಿಂಗ್ 1 (Huoxing 1)ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
- ಈ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯು ಆರ್ಬಿಟರ್, ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಮತ್ತು ರೋವರ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಚೀನಾದ ಕ್ಸಿಚಾಂಗ್ (Xichang Satellite Launch Center) ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣಾ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಲಾಂಗ್ ಮಾರ್ಚ್ 5 ರಾಕೆಟ್ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
- ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸೈಟ್: ಈ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಉತ್ತರ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ‘ಯುಟೋಪಿಯಾ ಪ್ಲಾನಿಟಿಯಾ’ ಎಂಬ ವಿಶಾಲ ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಲಿದೆ, 1970 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಾಸಾ ಕಳುಹಿಸಿದ ವೈಕಿಂಗ್ 2 ಮಿಷನ್ ಕೂಡ ಇಳಿದ ಸ್ಥಳ ಅದೇ ಆಗಿದೆ.
ಅಭಿಯಾನದ 5 ಪ್ರಮುಖ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ರಚಿಸುವುದು.
- ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮಣ್ಣಿನ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನೀರು-ಮಂಜುಗಡ್ಡೆಯ ಸಂಭಾವ್ಯ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು.
- ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು.
- ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು.
- ಮಂಗಳನ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ಮತ್ತು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು.
ವಿಷಯಗಳು: ವಿಪತ್ತು ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ:
ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ:
(Disaster management Act)
ಸಂದರ್ಭ:
‘ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ’ (Disaster Management Act- DM Act) ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ ಕೇಂದ್ರವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಖಾಸಗಿ ಸ್ಥಾವರಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಮೀಸಲು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ‘ದ್ರವೀಕೃತ ಆಮ್ಲಜನಕ’ವನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಒದಗಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹೊರಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ 2005 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಪರಿಣಾಮಗಳು:
ಈ ಆದೇಶದ ನಂತರ, ಔಷಧೀಯ, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ, ಪರಮಾಣು ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಒಂಬತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾದ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸರಬರಾಜನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗುವುದು.
‘ದ್ರವೀಕೃತ ಆಮ್ಲಜನಕದ’ ಬಗ್ಗೆ:
- ಇದು ಆಣ್ವಿಕ ಆಮ್ಲಜನಕದ ದ್ರವ ರೂಪವಾಗಿದೆ.
- ದ್ರವೀಕೃತ ಆಮ್ಲಜನಕವು ತಿಳಿ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ಯಾರಾಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಆಗಿದೆ: ಇದನ್ನು ಶಕ್ತಿಯುತ ಕುದುರೆ-ಆಕಾರದ ಕಾಂತದ ಧ್ರುವಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಬಹುದು.
- ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಅಂದರೆ ಕ್ರಯೋಜೆನಿಕ್ ಸ್ವಭಾವದಿಂದಾಗಿ, ದ್ರವ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳು ಬಹಳ ದುರ್ಬಲವಾಗಿ / ಸುಲಭವಾಗಿ ಆಗುತ್ತವೆ.
- ದ್ರವೀಕೃತ ಆಮ್ಲಜನಕವು ತುಂಬಾ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ಆಕ್ಸಿಡೈಸಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್ ಆಗಿದೆ; ಅಂದರೆ, ದ್ರವ ಆಮ್ಲಜನಕದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಪದಾರ್ಥಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಉರಿಯುತ್ತವೆ.
ಉಪಯೋಗಗಳು:
- ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ, ದ್ರವ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅನಿಲ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ದ್ರವ ಆಮ್ಲಜನಕವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ರಾಕೆಟ್ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕ್ರಯೋಜೆನಿಕ್ ದ್ರವ ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಪ್ರೊಪೆಲ್ಲಂಟ್ ಆಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದ್ರವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್, ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ ಅಥವಾ ಮೀಥೇನ್ ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಿಂದಿನ ಆದೇಶಗಳು:
- ಏಪ್ರಿಲ್ 22 ರಂದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ‘ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ’ (DM ಕಾಯ್ದೆ) ಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಪೊಲೀಸ್ ವರಿಷ್ಠಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ವಾಹನಗಳ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದ ನಿರಂತರ ಅಂತರರಾಜ್ಯ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಕೇಳಿದೆ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕ ಸ್ಥಾವರಗಳು ಇರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಆಮ್ಲಜನಕವು ಸೀಮಿತಗೊಳ್ಳದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಆಮ್ಲಜನಕದ ನಿರಂತರ ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲ ಕಲ್ಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಇವರನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿದೆ.
ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ, 2005 ಬಗ್ಗೆ:
- ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಪತ್ತುಗಳ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯ ತಂತ್ರಗಳ ಸೂತ್ರೀಕರಣ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸೇರಿವೆ.
- ಈ ಕಾಯ್ದೆ 2006 ರ ಜನವರಿಯಿಂದ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತು.
- ಈ ಕಾಯಿದೆಯು “ವಿಪತ್ತುಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ ವಿಷಯಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸಲು” ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ‘ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೇತೃತ್ವದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವನ್ನು(NDMA) ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯನ್ನು (NEC) ರಚಿಸುವಂತೆ ಈ ಕಾಯ್ದೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವನ್ನು (SDMA) ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾದ ಅಧಿಕಾರಗಳು:
ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯ್ದೆ (DM ಕಾಯ್ದೆ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು NDMA ಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಅನುಕೂಲ ಒದಗಿಸಲು ಅಥವಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ (ಓವರ್ ರೈಡಿಂಗ್ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.
- ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು NDMA ಹೊರಡಿಸುವ ಇಂತಹ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಪಾಲಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
- ಈ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಾಧಿಸಲು NDMA (ಎಸ್ 6 (3)) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರಗಳಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಡಿ, ಸಿಇಒ, ನಿರ್ದೇಶಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ 70 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಿತಿ ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಿದ RBI:
- ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ನಿಂದ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ (MD), ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಅಧಿಕಾರಿ (CEO) ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ನಿರ್ದೇಶಕರ (WTD) ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿಯನ್ನು 15 ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ವಯೋಮಿತಿ 70 ವರ್ಷಗಳು ಎಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಿತಿಯನ್ನು 75 ವರ್ಷ ಎಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಏಕ ಸ್ಪಟಿಕ ಘಟಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಬಲ್ಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಸೇರಿದ ಭಾರತ:
(India Joins League of Nations That Can Manufacture Single Crystal Components for Helicopters)
- ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಸಿಂಗಲ್ ಕ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಬ್ಲೇಡ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (DRDO) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (HAL) ಗೆ 60 ಬ್ಲೇಡ್‌ಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದೆ.
- ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ಬ್ರಿಟನ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಏಕ ಸ್ಫಟಿಕ (single crystal- SX) ಘಟಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ.
- ಏಕ-ಸ್ಫಟಿಕ, ಅಥವಾ ಮೊನೊಕ್ರಿಸ್ಟಲಿನ್, ಘನವು ಒಂದು ವಸ್ತುವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಮಾದರಿಯ ಸ್ಫಟಿಕ ಲ್ಯಾಟಿಸ್ ನಿರಂತರವಾಗಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಮುರಿಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಂಚುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಜೋಡಣೆಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಥಳಗಳು- ಸಾಹೇಲ್:
(Places in News- Sahel)
- ಹಿಂದಿನ ಫ್ರೆಂಚ್ ವಸಾಹತು ಚಾಡ್ ಈಗ ಸಾಹೇಲ್ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಮುಖ ಹೊರಠಾಣೆ (out post) ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸಾಹೇಲ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಇನ್ನೂ ಬಲವಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ಸಾಹೇಲ್ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಉತ್ತರದ ಸಹರಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಸುಡಾನ್ ಸವನ್ನಾ ನಡುವಿನ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಲಯವಾಗಿದೆ.
- ಇಲ್ಲಿನ ಹವಾಮಾನವು ಅರೆ-ಶುಷ್ಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾದ ದಕ್ಷಿಣ-ಮಧ್ಯ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿದೆ.
- ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಾಹೇಲ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಸೆನೆಗಲ್, ದಕ್ಷಿಣ ಮಾರಿಟಾನಿಯಾ, ಮಧ್ಯ ಮಾಲಿ, ಉತ್ತರ ಬುರ್ಕಿನಾ ಫಾಸೊ, ಅಲ್ಜೀರಿಯಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೈಜರ್, ನೈಜೀರಿಯಾದ ಅತೀ ಉತ್ತರ ಭಾಗ, ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಅತೀ ಉತ್ತರ, ಮಧ್ಯ ಚಾಡ್, ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಸುಡಾನ್ ಸೇರಿವೆ, ದಕ್ಷಿಣ ಸುಡಾನ್ ನ ತೀವ್ರ ಉತ್ತರದ ಭಾಗವು ಎರಿಟ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಕೌಲೂನ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ / ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ:
(KOWLOON PENINSULA)
- ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಕೌಲೂನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ಕಚೇರಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ನೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳವನ್ನು ನೀಡಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
- ಕೌಲೂನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವು ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಬಂದರಿನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವಾಗಿದೆ, ಇದು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ನ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗದ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.
