ಪರಿವಿಡಿ :
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಉದಾರೀಕರಣಗೊಂಡ ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ ನೀತಿ.
2. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹಿರಿಯರ ನಿಂದನೆಯು ಆತಂಕದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ-LASI.
3. ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು.
4. WTO ದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ನೈಜೀರಿಯಾದ ಓಕೊಂಜೋ – ಐವೆಲಾ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ದಿಶಾ ರವಿ ಪ್ರಕರಣ: ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ಕಣ್ಗಾವಲಿನ ಅಡಿ ತಂದಿರುವ ಈ ಟೂಲ್ ಕಿಟ್ ಯಾವುದು?
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ದೈತ್ಯ ಲೆದರ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಆಮೆ.
2. ಮಾ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ಗಳು.
3. ಸಂದೇಶ್ ಎಂದರೇನು?
4. ಮಹಾರಾಜ ಸುಹಲ್ ದೇವ್.
5. ಒಡಿಶಾದ ಕಾರ್ಲಪತ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ – 2
ವಿಷಯಗಳು : ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಉದಾರೀಕರಣಗೊಂಡ ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ ನೀತಿ: ಅಥವಾ
ಭೌಗೋಳಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮುಕ್ತ ನೀತಿ:
Geospatial dat policy Liberalised:
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತದ ಭೂ-ಪ್ರಾದೇಶಿಕ / ಭೌಗೋಳಿಕ (Geo-spatial) ವಲಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಮೂಲಕ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಅನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿಸಿ ಉದಾರೀಕರಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ / ನಿಯಂತ್ರಣ ಮುಕ್ತ ಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ:
- ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಸಮೀಕ್ಷೆ, ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳ ರಚನೆಗೆ ಪೂರ್ವ ಅನುಮೋದನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇನ್ನು ನಕ್ಷೆಯೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಭೌಗೋಳಿಕ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅನುಮೋದನೆ, ಭದ್ರತಾ ಅನುಮತಿ, ಪರವಾನಗಿ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಅಗತ್ಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ
- ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಗೂಳಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪೂರ್ವ ಅನುಮೋದನೆ, ಭದ್ರತಾ ಅನುಮತಿ ಮತ್ತು ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೊಸತನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸರ್ಕಾರದ ಈ ನಿಲುವು ಸಹಾಯಕವಾಗಲಿದೆ.
- ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಇನ್ನೂ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಾನದಂಡಗಳ ಸುಲಲಿತ ಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಮ್ಯಾಪ್‌ಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಹಿನ್ನಡೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಅನೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭವಾಗಲಿದೆ.
- ಈ ಹಂತವು ದೇಶದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ, ಖಾಸಗಿ ವಲಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ಕೇಲೆಬಲ್ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಅಪಾರ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮ್ಯಾಪ್‌ ತಯಾರಿಸುವ ಅಧಿಕೃತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿರುವ ‘ಸರ್ವೆ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಸಹ ತನ್ನ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆಯಬೇಕಾದಂಥ ಸ್ಥಿತಿ ಈವರೆಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 3ರಿಂದ 6 ತಿಂಗಳ ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ’
- ಇದು ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ರೈತರಿಗೆ ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಮತ್ತು ರಿಮೋಟ್ ಸೆನ್ಸಿಂಗ್ ಡೇಟಾದ ಲಾಭವೂ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶವು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲಿದ್ದು ಅದು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ‘ಭೌಗೋಳಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ಹಾಗೂ ರಿಮೋಟ್ ಸೆನ್ಸಿಂಗ್ ಡೇಟಾದ ಸಮರ್ಥ ಬಳಕೆಯಿಂದ ದೇಶದ ರೈತರಿಗೂ ಸಹಾಯವಾಗಲಿದೆ. ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಗಲಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಕೃಷಿ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾಣಲಿವೆ’
- ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಭಾರತದ ಜಿಯೋ-ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ದೇಶದ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಜಿಯೋ-ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಭದ್ರತಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
‘ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ’ ಎಂದರೇನು?
- ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾವು (Geospatial data) ವಸ್ತುಗಳು, ಘಟನೆಗಳು ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಯಾವುದೇ ಗಮನಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತಾದ ದತ್ತಾಂಶ ಅಥವಾ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ.
- ಈ ಸ್ಥಳವು ರಸ್ತೆಯ ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ಭೂಕಂಪನ ಘಟನೆಯಂತೆ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯದ್ದಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಪಾದಚಾರಿಮಾರ್ಗ ಅಥವಾ ಚಲಿಸುವ ವಾಹನದಂತೆ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿರಬಹುದು, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಹ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾವು ಸ್ಥಳ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು (ವಸ್ತು, ಘಟನೆ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯಮಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು) ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸಾಮಯಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ಈವೆಂಟ್‌ನ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಮಾಹಿತಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಅನ್ವಯಗಳು/ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ಸ್:
- ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಸ್ತೆಗಳು, ಪ್ರದೇಶಗಳು, ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳು, ಜಲಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಂತಹ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
- ಕಳೆದ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾದ ಬಳಕೆಯು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಆಹಾರ ವಿತರಣಾ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳಾದ ಸ್ವಿಗ್ಗಿ ಅಥವಾ ಜೊಮಾಟೊ, ಅಮೆಜಾನ್‌ನಂತಹ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವೇದಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾದ ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
‘ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾ’ ಕುರಿತು ಪ್ರಸ್ತುತ ನೀತಿ ಏನಿದೆ?
- ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿಯಂತ್ರಣದಡಿಯಲ್ಲಿ, ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾದ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಬಳಕೆ, ಮಾರಾಟ, ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿವೆ.
- ಈ ನೀತಿಯನ್ನು ಹಲವಾರು ದಶಕಗಳಿಂದ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಭದ್ರತಾ ಕಾಳಜಿಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇದುವರೆಗೆ, ಈ ವಲಯವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಸರ್ವೆ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಂತಹ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳು ಜಿಯೋಸ್ಪೇಷಿಯಲ್ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು, ತಯಾರಿಸಲು ಅಥವಾ ರವಾನಿಸಲು ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯಬೇಕಾಗಿದೆ, (ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಡೇಟಾದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ) ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಮಂತ್ರಾಲಯದ ಅನುಮತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಹೋಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದ ಜನಸಮುದಾಯದವರಿಗೆ ಇರುವ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಯೋಜನೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ; ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು,ಕಾನೂನುಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ದುರ್ಬಲ ವಿಭಾಗಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹಿರಿಯರ ನಿಂದನೆಯು ಆತಂಕದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ-LASI:
Elderly abuse a growing concern in India, shows LASI:
ಸಂದರ್ಭ:
ಲಾಂಗಿಟ್ಯೂಡಿನಲ್ ಏಜಿಂಗ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (Longitudinal Ageing Study in India- LASI) ಆರೋಗ್ಯ, ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರ್ಧಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವೃದ್ಧರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತನಿಖೆಗಾಗಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಇದರ ವರದಿಯು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು:
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ವಯಸ್ಸಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ಪ್ರತಿಶತ ವೃದ್ಧರು (60 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನವರು) 2020 ರಲ್ಲಿ ಅತೀ ಕೆಟ್ಟದಾದ ಉಪಚಾರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
- ಭಾರತದ ಬಿಹಾರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರ ನಿಂದನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚು.
- ಕಳಪೆ ಉಪಚಾರ ಪಡೆದ ವಯೋವೃದ್ಧರಲ್ಲಿ, 77.3% ರಷ್ಟು ವೃದ್ಧರು ಮೌಖಿಕ / ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನಿಂದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾಗಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅದು ಅವರ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ನೋಯಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಪೆಟ್ಟು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಮೌಖಿಕ / ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನಿಂದನೆಯು ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ, ದುಃಖ, ಭಯ, ವಿಕೃತ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನೋವು, ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಅಥವಾ ಅವರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಆದ ಗಾಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಕೆಟ್ಟದಾದ ಉಪಚಾರವನ್ನು ಪಡೆದ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದ ವೃದ್ಧರಲ್ಲಿ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದೈಹಿಕ ಕಿರುಕುಳಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
- ಉತ್ತರಾಖಂಡದಲ್ಲಿ, ಮೌಖಿಕವಾಗಿ/ ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿಕೃಷ್ಟ ಉಪಚಾರವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ವೃದ್ಧರ ಸಂಖ್ಯೆ ಉತ್ತರಖಂಡದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
‘ಹಿರಿಯರ ನಿಂದನೆ’ ಎಂದರೇನು? ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು:
ವಯಸ್ಸಾದವರ ನಿಂದನೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇದು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತಿವೆ.
ನಿಂದನೆಯನ್ನು ‘ದೈಹಿಕ, ಲೈಂಗಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕ ದುರಾಚಾರ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು.
- ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ವೃದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ವೃದ್ಧರಿಗೆ ‘ಕೆಟ್ಟ ಉಪಚಾರ’ / ನಿಂದನೆಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
- ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು / ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ರೀತಿಯ ಜನರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಆದಾಯದ ಮೂಲ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಆರ್ಥಿಕ ಸೌಲಭ್ಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ಹೊತ್ತಿನ ಅಗತ್ಯತೆ:
ವಯಸ್ಸಾದವರಿಗೆ ಆಹಾರ, ಆಶ್ರಯ, ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯಕವಾದ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವವರೆಗೆ ‘ಹಿರಿಯರನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ’ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ವಯಸ್ಸಾದವರಿಗೆ, ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕು.
- ವೃದ್ಧರ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲು, ಪುನರ್ವಸತಿ, ಸಮುದಾಯ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬ ಆಧಾರಿತ ಅಗತ್ಯತೆಯ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡೆ ಜೀವನದ ಅಂತ್ಯದ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು.
- ಸಮರ್ಪಕ ಆದಾಯವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರಿಗೆ ನೆರವು ನೀಡಬೇಕು.
- ವಯಸ್ಸಾದವರ ಕುರಿತ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುವುದು, ಸಮುದಾಯದ ಮುಖಂಡರನ್ನು ಸಂವೇದನಾಶೀಲಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಶ್ರವಣ-ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವೇದಿಕೆಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲೂ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು.
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅದರ ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧಗಳು.
ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು:
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದ ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ನಾಲ್ಕನೇ ಗುಂಪನ್ನು ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯ ಭಾಷಾನ್ ಚಾರ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಗಡೀಪಾರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
- ಭಾಷಾನ್ ಚಾರ್ ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿವಾದಿತ ಪ್ರವಾಹ ಪೀಡಿತ ದ್ವೀಪವಾಗಿದ್ದು, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದಿರುವ 1 ಮಿಲಿಯನ್ ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ನಿರಾಶ್ರಿತರಲ್ಲಿ 1 ಲಕ್ಷ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ವಾಸಿಸಲು ಅನುಕೂಲ ವಾಗುವಂತೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಗುಂಪುಗಳು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿವೆ ಮತ್ತು ರೋಹಿಂಗ್ಯಾ ನಿರಾಶ್ರಿತರು ತಮ್ಮ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಭಾಷಾನ್ ಚಾರ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ನೆಲೆಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ನಿರಾಶ್ರಿತರು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಚಿಂತೆಯ ವಿಷಯವೇನು?
ಈ ದ್ವೀಪವು ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 20 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಹೂಳು ತುಂಬುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ದ್ವೀಪವು ಕಠಿಣ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ತುತ್ತಾಗುವ ಹಾಗೂ ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಇದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಯಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು, ಈ ವಿಚಾರವನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವು 2015 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗಿನಿಂದಲೂ ತುಂಬ ಕಾಳಜಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.
ರೋಹಿಂಗ್ಯಾಗಳು ಯಾರು?
- ಅವರು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮುಸ್ಲಿಮರೇ ಇರುವ ಒಂದು ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪಾಗಿದ್ದು, ಅವರಿಗೆ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ ನ್ ಪೂರ್ಣ ಪೌರತ್ವ ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ.
- “ನಿವಾಸಿ ವಿದೇಶಿಯರು ಅಥವಾ ಸಹ ನಾಗರಿಕರು” ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಅವರು ಚೀನಾ-ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ದೇಶದವರಿಗಿಂತ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಜನಾಂಗದವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಹಾ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾದ ಆಂಟೋನಿಯೊ ಗುಟೆರೆಸ್ ರವರು ರೊಹಿಂಗ್ಯಾಗಳನ್ನೂ “ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾದ ಜನಾಂಗ” ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳು, ಅವುಗಳ ರಚನೆ, ಮತ್ತು ಆದೇಶ.
WTO ದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ನೈಜೀರಿಯಾದ ಓಕೊಂಜೋ – ಐವೆಲಾ:
Nigeria’s Okonjo-Iweala appointed WTO head:
ಸಂದರ್ಭ:
ನೈಜೀರಿಯಾದ ಡಾ. ಎನ್ಗೊಜಿ ಒಕೊಂಜೊ-ಐವಾಲಾ ಅವರನ್ನು ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ – WTO ದ ಹೊಸ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವರು ‘ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ’ ಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಪ್ರಜೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳು:
ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರು (Director General of WTO), ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
- ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರಿಗೆ, ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಯ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರಗಳಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಅವರ ಪಾತ್ರವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಲಹಾ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿದೆ.
- ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರು ಸುಮಾರು 700 ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳೊಂದಿಗೆ WTO ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ ದ, ಸದಸ್ಯರು ಈ ಮಹಾ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ನೇಮಕ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ‘– ಪ್ರಮುಖ ಸಂಗತಿಗಳು:
- ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು 1995 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಡಬ್ಲ್ಯುಟಿಒ 1946 ರಿಂದ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ‘ಸುಂಕ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೇಲಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಒಪ್ಪಂದ’ (General Agreement on Tariffs and Trade-GATT ) ವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು.
- WTO ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 1 ಜನವರಿ 1995 ರಂದು ಮರ್ರಕೇಶ್ ಒಪ್ಪಂದದ (Marrakesh Agreement) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ 15 ಏಪ್ರಿಲ್ 1994 ರಂದು 123 ದೇಶಗಳು ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು.
- 1948 ರಿಂದ ಭಾರತವು GATT ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ; ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಉರುಗ್ವೆ ಸುತ್ತಿನ ಮಾತುಕತೆ ಮತ್ತು WTO ದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, 1995 ರಲ್ಲಿ, WTO ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರವೂ ಗ್ಯಾಟ್ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದು ಕೊಳ್ಳಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಸರಕು-ವಹಿವಾಟಿನ ಕುರಿತಾದ WTO ದ ಒಂದು ನಿಗದಿತ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಿಕಾಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ (WTO’s umbrella treaty for trade in goods) GATT ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ ಅಥವಾ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ.
ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಥವಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ರಚನೆ:
ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯು (WTO) ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲ ಸಮ್ಮೇಳನದ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದರೆ,(ministrial Conference) ಸಂಘಟನೆಯ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮೂರು ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆ: (General Council): ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಘಟನೆಯ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ‘ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲದ’ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಕಾರ್ಯ.
ವಿವಾದ ಇತ್ಯರ್ಥ ನಿಕಾಯ:
(The dispute settlement Body):
ಇದು ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ವಿವಾದ ಪರಿಹಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ನೀಡಲಾದ ಯಾವುದೇ ತೀರ್ಪುಗಳ ಕುರಿತು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿ ವಿಮರ್ಶಾ ನಿಕಾಯ
(The Trade Policy Review Body):
ಇದು ಜನರಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳು WTO ದ ಗುರಿ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿವೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಇದರ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ WTO ಗೆ ತಿಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ – 3
ವಿಷಯಗಳು:ಸಂವಹನ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸವಾಲುಗಳು, ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಪಾತ್ರ, ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಮೂಲಗಳು; ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದರ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ.
ದಿಶಾ ರವಿ ಪ್ರಕರಣ: ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ಕಣ್ಗಾವಲಿನ ಅಡಿ ತಂದಿರುವ ಈ ಟೂಲ್ ಕಿಟ್ ಯಾವುದು?
ಸಂದರ್ಭ:
ಟೂಲ್ಕಿಟ್ (toolkit) ಅನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ ಜಾಗತಿಕ ಹವಾಮಾನ ವಿರೋಧಿ ಪ್ರಚಾರಕರಾಗಿರುವ ಹದಿಹರೆಯದ ಪ್ರಚಾರಕಿ ಗ್ರೆಟಾ ಥನ್ಬರ್ಗ್ (Greta Thunberg ) ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ ದಿಶಾ ರವಿ ದೆಹಲಿ ಪೊಲೀಸರ ವಶದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
- ಇದಲ್ಲದೆ, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಹೊಸ ಕೃಷಿ ಕಾನೂನುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ರೈತ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಖಲಿಸ್ತಾನ್ ಪರವಾದ ಸಂಘಟನೆಯಾದ ಪೊಯೆಟಿಕ್ ಜಸ್ಟೀಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ (PJF) ನೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಆರೋಪವೂ ಇದ್ದು ಅವರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಟೂಲ್ಕಿಟ್ ಎಂದರೇನು?
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚಳುವಳಿ ಅಥವಾ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಟೂಲ್ಕಿಟ್ ಉಪಯುಕ್ತ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
- ಇದು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ ಆಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಜನರನ್ನು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲು ಅಥವಾ ಇತರ ಜನರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಇದರಲ್ಲಿ, ಅಭಿಯಾನ ಅಥವಾ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು “ಏನು, ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕು” ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಮಸ್ಯೆ ಏನು?
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಫೆಬ್ರವರಿ 5 ರಂದು ಗ್ರೆಟಾ ಥನ್ಬರ್ಗ್ ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಗೂಗಲ್ ದಾಖಲೆಯಾದ ‘ಟೂಲ್ಕಿಟ್’ ಅನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಈ ‘ಟೂಲ್ಕಿಟ್’ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗ್ರೆಟಾ ನಂತರ ಟ್ವೀಟ್ ಅನ್ನು ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅದು ಟ್ವಿಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯವಾಗಿ ಸುದ್ದಿಯಾಗಿತ್ತು.
- 2020 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಕೃಷಿ ಕಾನೂನುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ದೆಹಲಿ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ “ರೈತರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು” ಈ ‘ಟೂಲ್ಕಿಟ್’ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು.
- ತನಿಖೆಯ ನಂತರ, ಖಲಿಸ್ತಾನಿ ಪರವಾದ ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳು ದೇಶದ ವಿರುದ್ಧ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಪೊಲೀಸರು ಕಂಡುಕೊಂಡರು.
- ದಿಶಾ ರವಿ ಅವರನ್ನು, ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣರಾದ “ಪ್ರಮುಖ ಸಂಚುಕೋರ” ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಖಲಿಸ್ತಾನ್ ಚಳುವಳಿ ಎಂದರೇನು?
ಖಲಿಸ್ತಾನ್ ಚಳುವಳಿ 1980 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪಂಜಾಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಬೆಂಬಲಿಸಿದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿ ಅಭಿಯಾನವಾಗಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬೇಡಿಕೆ ಅಥವಾ ಆಕರ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾ ಮೂಲದ ಗುಂಪುಗಳು ಈ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡತ್ತಿವೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ದೈತ್ಯ ಲೆದರ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಆಮೆ:
(Giant Leatherback turtle)
ಸಂದರ್ಭ:
ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ (A&N) ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಬಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳಿಂದ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೈತ್ಯ ಲೆದರ್‌ಬ್ಯಾಕ್ ಆಮೆಯ (Giant Leatherback turtle) ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ತಾಣಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಜ್ಞರು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಏಳು ಜಾತಿಯ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಉದ್ದವಾದ, ಲೆದರ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಆಮೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
- ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದೊಳಗೆ, ಅವುಗಳು ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಮತ್ತು ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಗೂಡು ಕಟ್ಟುತ್ತವೆ/ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಅವುಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯ್ದೆ 1972 ರ ಅನುಸೂಚಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಮಾ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ಗಳು:
(Maa Centeens)
ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ ರವರು ಬಡವರಿಗೆ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ, ಕೇವಲ ₹5ಕ್ಕೆ ಊಟ ನೀಡುವ ‘ಮಾ’ ಯೋಜನೆಗೆ ವಿಡಿಯೊ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲಕ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದರು.
ಒಂದು ಪ್ಲೇಟ್‌ ಅನ್ನ, ದಾಲ್, ತರಕಾರಿ ಮತ್ತು ಮೊಟ್ಟೆಯ ಕರಿಯನ್ನು ₹5ಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಪ್ರತಿ ಪ್ಲೇಟ್‌ ಊಟಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ₹15 ಸಬ್ಸಿಡಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಭರಿಸಲಿದೆ.
ಸಂದೇಶ್ ಎಂದರೇನು?
(What is Sandesh?)
- ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಂದ್ರವು – (National Informatics Centre- NIC) ‘ಸಂದೇಶ್’ ಎಂಬ ತ್ವರಿತ ಸಂದೇಶ ಕಳುಹಿಸುವ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
- ವಾಟ್ಸಾಪ್ನಂತೆ, ಹೊಸ NIC ಪ್ಲಾಟ್ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆ ಅಥವಾ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಸಂವಹನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿ ಅಥವಾ ನೋಂದಾಯಿತ ಫೋನ್ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ನೋಂದಾಯಿತ ಇಮೇಲ್ ಐಡಿ ಅಥವಾ ಫೋನ್ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು, ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರಾಗಿ ಮರು-ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಈ ಆಪ್ ನ ಮಿತಿಯಾಗಿದೆ.
ಮಹಾರಾಜ ಸುಹಲ್ ದೇವ್:
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ತೌರಾ ಸರೋವರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಜ ಸುಹಲ್ ದೇವ್ ಸ್ಮಾರಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಧಾನಿ ಅಡಿಗಲ್ಲು ಹಾಕಲಿದ್ದಾರೆ.
- ಸುಹಲ್ ದೇವ್ ಶ್ರಾವಸ್ತಿಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಾಜ (ಇಂದಿನ ಈಶಾನ್ಯ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ). ಅವರು 11 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬಹ್ರೇಚ್‌ನ ಘಜ್ನವಿಯ ಜನರಲ್ ಆದ ಘಾಜಿ ಸೈಯದ್ ಸಲಾರ್ ಮಸೂದ್‌ನನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.
- 17 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವೃತ್ತಾಂತವಾದ ಮಿರಾಟ್-ಇ-ಮಸೂಡಿಯಲ್ಲಿ (Mirat-i-Masudi) ಮಹಾರಾಜ ಸುಹಲ್ ದೇವ್ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಮೊಘಲ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಜಹಾಂಗೀರ್ (1605-1627) ನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಬ್ದುರ್-ಉರ್-ರಹಮಾನ್ ಚಿಶ್ತಿ ಬರೆದ ಸಲಾರ್ ಮಸೂದ್ ಅವರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ‘ಮಿರಾಟ್-ಇ-ಮಸೂಡಿ’ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಹೇಲ್ದೇವ್ ಶ್ರಾವಸ್ತಿಯ ರಾಜ ಮೊರಧ್ವಾಜ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗನಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಒಡಿಶಾದ ಕಾರ್ಲಪತ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯ:
(Odisha’s Karlapat Sanctury)
ಒಡಿಶಾದ ಕಾರ್ಲಪತ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆರು ಆನೆಗಳು ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಸೆಪ್ಟಿಸೆಮಿಯಾದಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿವೆ.
- ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಸೆಪ್ಟಿಸೆಮಿಯಾ (Haemorrhagic septicaemia) ಎಂಬುದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಕಲುಷಿತ ನೀರು ಅಥವಾ ಮನ್ನಿನ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬರುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಸೋಂಕು ತರುತ್ತದೆ.
- ಸೋಂಕಿತ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಮೇಲೆ ಇದು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ತೀವ್ರವಾದ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ರೋಗವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಹರಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾಥ್ ಹೇಳಿದರು. ಇದು ಹಸು-ಗೂಳಿ, ಎಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.
